Page 137 - Văn Khấn Cổ Truyền Của Người Việt
P. 137
không phải các nhà chức sắc trong làng, nhưng những dịp hội hè
đình đám, các cụ lão ra chôn đình trung ngồi riêng cỗ trên chiếu cạp
điểu. Phong tục trọng lão ấy đến bây giờ vẫn được giữ gìn và còn có ý
nghĩa sâu sắc hơn. Ngày nay, trong gia đình khi có ông bà, cha mẹ ở
tuổi 70, 80, 90... thì con cháu thường tổ chức mừng thọ. Lễ mừng thọ
thường nhằm dịp sinh nhật hoặc ngày xuân (dịp Tết Nguyên đán).
Đây là dịp con cháu báo hiếu ông bà, cha mẹ. Lễ tổ chức to hay nhỏ
đều thề hiện được niềm vui của gia đình vì có người sông thọ. Mỗi xã,
mỗi phường ngày nay hầu hết có Hội Người cao tuổi. Các lão ông, lão
bà được trọng vọng như nhau. Khi các cụ bảy, tám mươi tuổi được
Hội Người cao tuổi đến chúc mừng, chụp ảnh, tặng quà lưu niệm.
Những dịp như thê này mang lại cho các cụ tình cảm ấm áp của thê
hệ các con các cháu, của phố phường, làng xã mà không cảm thấy cô
đơn khi tuổi già, sức yếu lúc cuối đời. Lên lão cũng phải khao. "Khao
lão" không khó khăn như khao vị thứ đình trung. Lo đủ lệ là được, có
mời thì mòi phe giáp hay thôn xóm khắc đến, vì lên lão là quyền
đương nhiên không phải cậu cạnh. Những nhà giàu có thường nhân
dịp bày tiệc mừng thọ tê lễ, ăn uông linh đình. Tê sông cha mẹ, có
văn chúc thọ với ban tư văn hành lễ trỢ tế. Cha mẹ ngồi phía trong,
con trai, gái, dâu, rể, cháu chắt, phân thứ bậc trên dưới đứng hai
bên, nam bên trái, nữ bên phải, làm lễ tê ba tuần rượu, có tấu nhạc
trọng thể, vui vẻ. Tê sông cha mẹ mỗi lần hai lạy, khác tê thần, Tê tổ
mỗi lần bôn lạy. ở đất văn vật, bài văn tê chúc thọ thường là cả một
công trình bút mực, có khi người trong vùng nô nức đến xem tế và
nghe đọc văn. Có đám mừng thọ mời bà con họ hàng làng tổng, tiệc
tùng hát xướng hai ba bốn ngày. "Phú quý sinh lễ nghĩa", có nhiều
nhà làm lễ mừng thọ cha mẹ lên lão 70, 80, 90 tuổi...Không phải tục
lệ bắt buộc, nhưng cũng xem là một tục hay, có thể khiến cho những
kẻ nhẹ tình hiếu thảo, không lo phụng dưỡng cha mẹ cho được tuổi
thọ như người, phải lấy làm suy nghĩ và hổ thẹn.
Mừng thọ là tập tục thể hiện đạo lý làm người, uống nưốc nhớ
nguồn, kính trọng biết ơn người đã sinh thành nuôi dưỡng mình, rất
đáng đưỢc trân trọng.
Sắm lễ: Trong ngày lễ mừng thọ, gia chủ phải có mâm lễ; Hương
hoa, quả, vàng mã cùng lễ mặn gà xôi hoặc lễ tam sinh (lợn, bò, dê),
đem ra đình lễ Thần, gọi là bái tạ Thần (tạ ơn Thánh Thần đã phù hộ