Page 295 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

Nguyén Thanh Tuấn

thực tiễn, tính lịch sử và tính nhận thức được của giá trị,
của đạo đức và lối ứng xử. Giá trị, đạo dức và lối ứng xử
biểu hiện mốì quan hệ giữa khách thể và chủ thể. Chúng

đều được nhận thức và kiểm nghiệm bằng thực tiễn. Tính
khách quan của quan hệ chủ thể và khách thể do thực tiễn
quy định và thực tiễn cũng là tiêu chuẩn khách quan của
giá trị, đạo đức và khuôn mẫu ứng xử.

Với phương pháp luận đúng đắn đó, trước hết có thể
và cần thiết phải phân biệt và bóc tách giá trị, đạo đức và
lốì ứng xử với tồn tại xã hội, tức là các điều kiện xã hội quy

định và được khúc xạ trong giá trị, đạo đức và lốì ứng xử.
Trên cơ sở đó, chúng ta mới đánh giá đúng được sự quy
định và sự tác động của tồn tại xã hội và tính độc lập
tương đốì của giá trị, đạo đức và lối ứng xử.

Văn hóa ứng xử nằm trong sự thống nhất biện chứng
với tồn tại xã hội. Tồn tại xã hội, cụ thể là các điều kiện

sinh hoạt vật chất của xã hội, điều kiện chính trị, kinh tế,
xã hội tồn tại khách quan, không phụ thuộc vào ý thức con
người. Trái lại, văn hóa ứng xử, cụ thể tổng hòa đạo đức,
chuẩn mực xã hội và khuôn mẫu ứng xử, phản ánh mặt

chủ quan các phương diện khác nhau của các điều kiện ấy
trong nhận thức, tình cảm, thái độ, động cơ hoạt động xã
hội, sinh hoạt thường nhật và tổ chức đời sống của con
người và của xã hội. Là yếu tô" chủ quan của tồn tại xã hội,