Page 163 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 163
IMguyén Thanh Tuân
- Các chuẩn mực trong văn hóa gia đình;
- Các chuẩn mực phát triển văn hóa cá nhân (phát
triển nhân cách).
Bốn hệ chuẩn mực này đều được chi phôi từ hệ chuẩn
giá trị chung của xã hội. Chúng đan kết nhau để định
hướng và kiểm tra các hành vi cá nhân, các nhóm xã hội,
xác định các mẫu mực (hay mẫu người), các giới hạn, hình
thức ứng xử và tạo nên diện mạo tương đối ổn định của đòi
sốhg văn hóa cá nhân.
Nhóm 3: Các chuẩn mực xã hội xác định tính chất,
trình độ và điều chỉnh năng lực phát triển hỢp lý giữa cá
nhân và xã hội, giữa con người và văn hóa. Các chuẩn mực
này có chức nàng điều chỉnh môi tương tác ngang giữa các
lĩnh vực xã hội - ván hóa khác nhau.
Trong mỗi xã hội luôn tồn tại hai loại hệ chuẩn mực.
Loại hệ chuẩn mực tác động từ dưới lên - đó là hệ chuẩn
mực nhân cách. Và loại hệ chuẩn mực tác động từ trên
xuống - đó là hệ chuẩn mực chung của cộng đồng, của xã
hội. Cả hai hệ chuẩn mực này đều xuất phát từ tính quy
định của các lợi ích. Có trường hỢp chúng trùng khít và tác
động cùng chiều để tạo hỢp lực thúc đẩy sự phát triển của
văn hóa và con người. Song, cũng có nhiều trường hỢp
chúng không những không gặp gỡ nhau, mà còn chống đôi
nhau. Sự chống đôi hay mâu thuẫn giữa giá trị xã hội với