Page 167 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

N guyẻn Thanh Tuấn

Do đó, thứ nhất, cách thức tối ưu là dựa vào các
chuẩn mực đạo đức. Trong khi luật pháp ở nưóc ta vẫn còn
đang trong quá trình xây dựng và phát triển (chứ chưa thể
ỏ nấc thang hoàn thiện như ở những nước có truyền thống

pháp quyền từ hàng trăm năm nay) thì giá trị đạo đức vẫn
còn đóng vai trò hệ chuẩn phổ quát đối với sự phát triển
văn hóa, phát triển con người. Thông qua giá trị đạo đức có
thể phát huy đạo lý dân tộc và bản sắc dân tộc để phát

triển ván hóa, phát triển con người.
Bởi lẽ, các chuẩn mực đạo đức tưdng đốì mềm dẻo,

được xác định bằng các tính chất nên hay không nên.
Chúng được kiểm tra bằng lương tâm, danh dự, trách
nhiệm, nghĩa vụ, ý nghĩa cuộc sống và dư luận xã hội, tức
là được kiểm tra bằng tính tự nguyện, tự giác. Đây là các
chuẩn mực được xác định bằng lệ, quy ước, khuôn mẫu ứng

xử dưới các hình thức: tập quán (hay tập tục), thông lệ
(hay thông tục), phong tục, kiêng kỵ (hay cấm kỵ).

Thứ hai là xây dựng khuôn mẫu ứng xử có văn hóa.
Phạm vi của văn hóa ứng xử là rất rộng. Để góp phần
định vị đưỢc mốì tương tác giữa phát triển văn hóa và
phát triển con người có thể dựa vào một khái niệm cơ bản

của phạm trù văn hóa ứng xử là "khuôn mẫu ứng xử"
truyền thốhg và hiện đại. Một khuôn mẫu ứng xử là biểu
hiện tập trung và điển hình các thể chê xã hội theo các