Page 148 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

Uăn £óa ứiìỹ xử U ìệi OGun £ìên nat^

động. Đó là "hành vi lịch sử đầu tiên" làm cho con người
mang tính người.

Luận điểm về con người với tư cách là sản phẩm của
hoàn cảnh và mối tương quan biện chứng giữa con ngưòi
vói hoàn cảnh trong triết học Mác đã đặt ra khả năng thực
tê cho việc phát triển toàn diện con người. Bởi lẽ:

- Thứ nhất, con người là sản phẩm của hoàn cảnh;
đến lượt mình con người tác động lại hoàn cảnh, sáng tạo
ra hoàn cảnh mới. ứng xử và biến đổi môi trường tự nhiên

và xã hội là điều kiện để hoàn thiện nhân cách. Do đó phải
nhân đạo hóa hoàn cảnh và làm cho hoàn cảnh mang tính
người nhiều hơn. Xã hội phát triển thì nhân cách con người
cùng phát triển và hoàn thiện. Song, quá trình hình thành
nhân cách mói không phải lúc nào cũng diễn ra theo chiều
đồng thuận như vậy. Bên cạnh sự phát triển lại có những
biểu hiện suy thoái, kể cả tha hóa nhân cách, nhất là trong
điều kiện kinh tế thị trưòng. Do đó, cần thiết phải phát
triển con người, và với bản chất xã hội hiện thực của mình,

việc phát triển con người là một vấn đề hiện thực, có thể
tiến hành trong thực tê xã hội.
Thứ hai, nhân cách mỗi con người mang ý nghĩa xã

hội và phải được xã hội thừa nhận. Nghĩa là trong sự hình
thành và phát triển nhân cách thì nhân tố xã hội đóng vai
trò quyết định. Do vậy, chỉ trong những hoạt động xã hội
mỗi cá nhân mới làm giàu thêm tri thức và kinh nghiệm,