Page 103 - Văn Hóa Tộc Người Nùng

biến thành "phj slườn" (ma nhà). Thần bảo vệ nhà
cửa, gia súc, được thò cúng bên ngoài cửa.
ơ người Nùng đặc biệt có tập quán thờ Phật Bà
Quan Ảm trong nhà. Bàn thò là một khám kín đặt
trên bàn thò tổ tiên. Những gia đình có tín ngưỡng
này kiêng mang các thứ cho là uế tạp (như thịt
trâu, thịt chó) vào nhà.
Đồng bào còn thờ "Me Bjóc" (tức bà Mụ) trong
nhà đê bảo vệ trẻ em. Bàn thò lập trong buồng ngủ
hay vách cạnh buồng ngủ của đôi vỢ chồng. Bàn
thò Mụ được lập từ khi có đứa con đầu lòng. Mỗi
khi cúng, người ta thường dâng lễ một đùi gà.
Phj hin phầy (ma bếp lửa) cũng là một vị thần
trong nhà nhưng không lập bàn thò và có bát
hương riêng để cúng, khi nào cúng, người ta cắm
hương bên cạnh bếp.
Các gia đình Nùng Phản Slình hầu hết đều thò
phj hang chàm (ma ngoài sản). Bàn thò làm bằng
một ống tre được găm vào cạnh sàn phơi, lúc cúng,
cắm hương vào đó. Phj hang chàm theo đồng bào là
vị thần rất linh thiêng, bảo vệ người và gia súc
trong khuôn viên từng gia đình. Mỗi khi bán lợn
(lợn sông, bán cả con), phải bắt lúc chúng còn kiếm
ăn ở ngoài làng bản (chăn nuôi theo lôì thả rông)
để tránh sự kiểm soát của phj này (nếu bắt ở trong
sân nhà, phải làm thịt cúng mối phải đạo). Có ý
kiến cho rằng phj hang chàm chính là hồn vía của
Nùng Trí Cao - thủ lĩnh của người Tày - Nùng
trong thế kỷ thứ XI, sau khi chết đi biến thành.
Người Nùng cũng thò một sô vỊ thần có tính
cộng đồng: thần Thố địa và Thành hoàng.

101