Page 104 - Văn Hóa Tộc Người Nùng

Thần Thổ địa là vị thần bảo vệ một làng bản.
Theo quan niệm của đồng bào, vị thần này cai
quản làng bản, núi rừng, đất đai, gia súc và con
người trong phạm vi lãnh thổ của một làng bản, có
uy rất lớn nên đồng bào có câu: "Thổ địa không mở
miệng, mãnh hô không dám vào làng". Thần phù
hộ độ trì sự an khang thịnh vượng của từng gia
đình và của toàn thê cộng đồng.
Đồng bào Nùng đã nhân cách hóa vị thần này,
đó là một ông lão tóc trắng như cước vì đã sông lâu
nên biết nhiều điều ở làng nước. Miếu thò Thổ địa
được xây dựng ở dưới một gốc cây cổ thụ hay ở một
khu đất có cây cối sum suê nơi đầu bản hoặc trong
khu rừng cấm của làng. Mỗi năm, vào những dịp
đầu xuân hoặc mỗi khi người trong làng bản có việc
như làm nhà mới, mở vụ gieo cấy hàng năm... đều
biện lễ vật ra miếu cúng và khấn cầu mong thần
cho phép và độ trì.
Thành hoàng là linh thần được thò cúng chung
của một sô" làng bản trong vùng. Thành hoàng
thường là những người hướng dẫn nhân dân khai
khẩn đất hoang, xây làng lập bản đầu tiên hay có
công đánh dẹp giặc giã bảo vệ làng bản hoặc là
những người chết vào giò thiêng biến thành, được
người dân trong vùng thò cúng. Miếu thò Thành
hoàng được xây dựng rộng rãi hơn miếu thò Thô
địa để nhân dân nhiều làng đến hội họp khi có tết
nhất, hội hè.
Ó cư dân Nùng, những người làm nghề cúng
bái có: tào, mo, then, pụt. Họ chủ yếu là đồ đệ của
Đạo giáo.

102