Page 25 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

mường trên vũng đó. Nhưng dân xứ ấy giữ đất, giữ
mường. Quan lang Viềng C hăn bảo quan lang xứ
ấy rằng: "Ta có nỏ cành cây, còn nhà người thi có
nỏ tên đồng. Ta mới nằm m ộng thấy Thần Đá Phi
Lồng dạy rằng: Ai bắn được m ủi tên cắm vào vách
núi thỉ đưỢc cày cấy cái nương, cái ruộng này".
Hôm sau là ngày thi bắn. Nỏ tên đồng của
người bản xứ ấy bắn năm phát, rơi rụng xuống
lủng cả năm. Quan lang Viềng Chăn mưu sâu tính
trước, đ ã gắn sáp đen vào mủi tên tre. N ỏ cành cây
chỉ bắn một p h á t là đ ã dín h chặt m ủi tên vào vách
núi!
Người xứ ấy thua cuộc, p h ả i dỡ nhà dỡ cửa ra
đi m iền suôi xa hẻo lánh. Tiếng khóc than của vỢ
con họ vang động rừng, vang núi!"\
Chi tiết so sánh giữa nỏ tên đồng của ngưòi bản
xứ với nỏ cành cây của quan lang họ Xa xứ Viểng
Chăn "đi thăm đất lập mường" đã phần nào cho
thấy sự hơn hẳn, ít ra là về kỹ thuật chế tạo vũ khí
nói riêng và suy rộng ra là về trình độ kinh tế - xã
hội nói chung của cư dân Môn-Khơ-me đối với
người Thái Đen khi ấy.

Một chi tiết khác ở đầu truyện kể đó là cảm
quan của thủ lĩnh họ Xa về xứ sở miền Tây Bắc

1. Ghi theo lời kể của cụ Lò Văn Inh, 70 tuổi, ở xóm Tát xã Tản
Minh - Đà Bắc - Hòa Bình, năm 1969. Trích: Chu Thái Sơn, Truyện kể
dân gian trong một vài nhóm địa phương, Tạp chí Vàn nghệ dân gian
(in rônêô - lưu hành nội bộ) của Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, số 6-
1977, tr. 50-51.

23