Page 37 - Trang Phục Việt Nam
P. 37
Thời Trần
Triều Lý suy vong, triều Trần nối tiếp (1225-1400). Ngày làm lễ nhường
ngôi, hai bên sân điện, có mặt đầy đủ đô tướng các đội Kim Ngô, Vũ Vệ,
Vũ Tiệp, Vũ Lâm, Phụng Quốc… cầm khí giới đứng giàn hầu. Thái úy Trần
Thủ Độ mặc võ phục, đeo gươm đứng bên tả điện. Lý Chiêu Hoàng đội
mũ miện, mặc áo long cổn, ngự trên bảo tọa, sai tuyên đọc tờ chiếu
nhường ngôi. Bài chiếu đọc xong, Chiêu Hoàng đứng lên nâng mũ miện từ
đầu mình, đội cho Trần Cảnh, đồng thời cởi áo bào khoác lên người Trần
Cảnh. Trần Cảnh phụng chiếu bước lên bảo tọa nhận ngôi hoàng đế.
Trên nền tảng truyền thống, đất nước Đại Việt thời Trần, với ý chí sắt đá
tự lập tự cường của triều đình và của toàn dân, ba lần thắng quân xâm
lược Nguyên-Mông - đã phát triển mạnh mẽ nhiều mặt. Về nghề dệt, thời
gian này nhân dân ta đã có nhiều loại vải bông, vải gai, lụa, lĩnh, sa, the,
nái, sồi, đoạn, gấm, vóc… Nghề thêu cũng phát triển.
TRANG PHỤC TRIỀU ĐÌNH
Ngay từ buổi đầu, nhà Trần đã khôi phục chế độ trung ương tập quyền,
lập thêm nhiều cơ quan chuyên trách, đặt thêm nhiều chức quan. Và, để
biểu thị sự phân chia cấp bậc trong các ban, ngạch cho rõ chức phận,
triều đình định lại qui chế về mũ, áo, các loại vải và màu sắc cho các quan:
Năm Hưng Long thứ tám, quan võ dùng kiểu mũ áo mới. Quan văn đội
[15] [16]
mũ kiểu chữ đinh màu đen. Tụng quan đội mũ toàn hoa (mũ hoa
thủng có hai vòng vàng đính ở hai bên) màu xanh như kiểu cũ. Cửa tay áo
các quan văn, võ rộng từ 9 tấc đến 1 thước 2 tấc (khoảng từ 30cm-40cm),
kiểu hẹp từ 8 tấc (khoảng 27cm) trở xuống thì không được dùng. Tụng
quan không được mặc xiêm. Sau đó lại cho phép các quan đội mũ chữ
đinh, thêm miếng lụa bọc tóc màu tía pha màu biếc (bịt lên đầu dùng để
buộc tóc lại, bỏ thừa về đằng sau). Vương hầu nào tóc dài thì đội mũ triều
thiên, người nào tóc ngắn thì đội bao cân.
Thời gian này vua đội mũ bình thiên, mũ quyển vân, hay mũ phù dung,
mặc áo cổn, đeo đai lưng kim long, cổ áo đính là trắng, khăn kết tua vàng,
ngọc châu. Còn có loại mũ gọi là mũ tế đằng (đan bằng mây chuốt nhỏ),
