Page 126 - Trang Phục Việt Nam
P. 126
đội mũ hổ đầu.
Trên đây là những hình thái chủ yếu về trang phục ở những giai đoạn nhất
định của triều Nguyễn, cũng như các triều đại trước đó, các qui định còn đi
sâu đến các chức sắc, các nhân vật chi tiết nhiều hơn nữa. Tuy nhiên, ngay
trong thời Nguyễn, nhiều qui định cũng không thực thi được. Mặt khác do
nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan, lại có nhiều hiện tượng trang
phục mới xuất hiện.
Trên thực tế, có những hình ảnh như của vua Khải Định: áo dài đến đầu
gối, cổ đứng cao. Áo mở giữa nhưng bó lấy người bằng một thắt lưng to
bản và một dải vải vắt chéo thân người. áo thêu rồng, mây, sóng nước. Cổ
tay chẽn lại bằng miếng đáp như “măng sét” áo sơ mi. Hai vai đeo ngù.
Đầu đội nón chóp đính nhiều vàng ngọc. Chân đi giày da đen bóng, ống
chân được bó lại như kiểu đi “ghệt” nhưng ghệt lại thêu rồng. Trên nón,
trên áo, trên thắt lưng… đều có đính rất nhiều châu báu. Ngực đeo thẻ bài,
khánh… bên cạnh các loại “mề đay” to nhỏ. Có cái “mề đay” đeo xuống tận
đùi. Đeo kiếm Tây nhưng vỏ kiếm lại chạm các hình hoa lá phương
Đông… Mười ngón tay đeo đầy nhẫn vàng. Vua Khải Định còn rất thích
đánh phấn, bôi môi son, kẻ lông mày…
Hoặc về cuối triều Nguyễn, có hình thức vấn khăn đặc biệt ở trong cung:
tóc rẽ đường ngôi giữa (về sau cũng có trường hợp rẽ lệch), toàn bộ tóc
được bọc kín trong một khăn dài rồi quấn vòng quanh đầu. Sau đó dùng
một khăn (thường là màu lam, hãn hữu có màu vàng) dài hàng chục mét,
khổ rộng 30cm được gấp nếp chùm ra ngoài tạo thành chữ nhân trên đầu
ngôi giữa. Tiếp tục lần lượt quấn nhiều vòng với bản rộng 6cm, số vòng
càng nhiều, bề dày càng lớn có thể từ 6 - 7 vòng cho đến 20 - 30 vòng,
trông như một vành hào quang bao lấy khuôn mặt người đội. Kiểu đội
khăn này về sau được phổ biến ra ngoài nhân dân cho tới nay, gọi là kiểu
khăn Nam Phương hoàng hậu, dùng trong các dịp lễ nghi trang trọng.