Page 123 - Trang Phục Việt Nam

các miếng khác cũng như đệ nhất giáp đệ nhất danh.
- Đệ nhị giáp tiến sĩ xuất thân (hoàng giáp): mũ cánh chuồn sa đen, đính
hoa bằng bạc phía trước, phía sau, cánh chuồn viền bạc, các thứ khác như
đệ nhất giáp, đệ tam danh.
- Đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân (tiến sĩ): mũ cánh chuồn sa đen, phía
trước và sau đều gắn một bông hoa bằng bạc, hai cánh chuồn không viền
gì. Bổ tử nền đỏ thêu con cò. Đai: 3 miếng mặt dát sừng đen bọc bạc, 7
miếng bọc đồng còn các thứ khác như đệ nhị giáp.
- Phó bảng không cho mũ áo. Đến năm 1900, khoa Tân Sửu, mới ban
mũ áo như mũ áo cử nhân.
Định kiểu mũ võ cử (cử nhân võ) kiểu tròn sắc đen, mặt trước đính hoa
bạc và một hình quả bầu bằng bạc, áo mã đề bằng vải trừu màu lam hoa
to. Bổ tử tròn, trước sau thêu hai chữ “võ cử”.
Đến thời Tự Đức, đệ nhất giáp, đệ nhất danh lại được coi như tòng tứ
phẩm, đệ nhị danh như chánh ngũ phẩm, đệ tam danh như tòng ngũ phẩm;
đệ nhị giáp được coi như chánh lục phẩm để ban mũ áo.
Nhìn chung, về quân phục thời Nguyễn, có thể nêu:
- Trang phục tiến sĩ võ: mũ hổ đầu. Áo chiến 5 thân bằng gấm, tay chẽn,
vạt áo xẻ giữa, bên trong vạt áo có tấm che, chân đi giày da cao cổ, thắt
lưng buộc múi buông gọn phía trước.
- Trang phục cử nhân võ: mũ tròn có vành, có múi, trên chỏm có núm. Áo
chiến 5 thân, tay chẽn, vạt áo xẻ giữa, bên trong có tấm che, chân đi giày
da cao, thắt lưng buộc múi buông gọn phía trước.
- Trang phục cấp đội: mũ tròn có vành. Áo dài tứ thân, cổ đứng, có họa
tiết nẹp viền quanh cổ và vai, ngực, mép tà, gấu áo, tay chẽn. Thắt lưng vải
buộc múi buông gọn phía trước. Giữa thân áo trước có đính một miếng
tròn thêu chữ để phân biệt cơ đội, đạo binh khác nhau. Quần ta.
- Trang phục lính kinh đô: mũ tròn có vành, múi, trên đỉnh mũ gắn ngù. Áo
tứ thân, tay dài, cổ đứng, 2 bả vai, 2 vế đùi có miếng giáp che. Thắt lưng
vải buộc múi buông gọn phía trước, giữa thân áo có đính một miếng tròn
thêu chữ để phân biệt cơ đội, đạo binh khác nhau. Bắp chân quấn xà cạp.