Page 323 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

tài này, tuy nhiên, điều mà chúng tôi muôn trình bày ở
đây chính là sự chuyển hoá / "chuyển kiếp" của các pho
tượng này từ "ông" thành "Bà", mà tác giả không ai khác

là cư dân Việt. Các bức tượng ở đây đã được Việt hoá, trở
thành đôi tượng cầu an, cầu phước của các làng Khuê
Trung, An Hải, Nam Thọ, Mân Quang, Thanh Khê, vào
ngày vía Bà - 16 tháng 3 âm lịch hàng năm.

Cũng từ đó, dân biển kiêng gọi loại cá phèn có râu
là "phèn râu" mà gọi trại là "phèn khom". Làng Nam Thọ
cúng Bà (cùng với Bà Dàng Què) vào ngày 2 tháng 3 âm
lịch hàng năm, cầu xin sự phù hộ cho ghe thuyền vào bên

bình an.
Sự trừng phạt của Bà Hà Bá đối vối con người thật
đáng sỢ, như: nhận (dìm) người cho chết đuối; không thả
vong người chết lên, nếu người thân chưa tổ chức lễ "vớt
vong". Và chừng nào vong hồn người chết chưa được Bà thả

lên, thì còn có người khác bị dìm tiếp; lần này là do chính
hồn người chết trước bắt người khác thế mạng cho mình
(để vong mình sớm được Bà cho lên siêu thoát).

Không riêng gì cư dân ven biển Quảng Nam - Đà
Năng, cư dân nhiều vùng sông biển miền Trung cũng sỢ nữ
thần này, như cư dân vùng Nguồn Sơn - Quảng Bình, ở
Huế. ở hai vùng này, người ta không gọi là "Ma Nha" mà
là "Ma Rà". Có thể, khi tế cáo thần, không nên cáo Ma,
Quỷ, cho nên, bà Ma Da ấy đã được "đội lốt", mang tên bà

- 3 2 3