Page 23 - Tìm Hiểu Về Trái Đất

cũng đã xây những thành phố nhỏ. Mỗi khi biển Na-Uy có sóng to gió
lớn, các con thuyền lúc triều cưòng, những con sóng như những bức
tường nước hung dữ vào lúc triều cưòng, những con sóng như lìhững bức
tường nước hung dữ nhào tói vói sức mạnh dòi non lấp biển. Na-Uy khí
hậu âm u nhiều mưa, khi trời âm u mưa, vịnh giống như một khu rừng
rậm tôn nghiêm. Chỉ vào những ngày nắng, trên mặt nước phăng lặng có
thể thấy bóng của những bức tường đá hai bên bờ vịnh, cảnh sắc đẹp vô
cùng. Vào những ngày xuân và ngày hạ, lóp băng tuyết ở đây tan chảy
ra; nước chảy dọc theo sườn núi xuống dưới. Những khu rùng rậm,
những cánh đồng cỏ trên núi đều mang một màu xanh biếc. Những thác
nước chảy dọc sườn núi vô cùng tráng lệ, cảnh sắc đẹp vô cùng.
Vịnh Na-Uy được hình thành là do sự che phủ lâu dài của lóp băng
rất dày ở đây, hon nữa là do sự chia cắt và bào mòn của lóp băng hà. Tất
cả những tác nhân ấy làm cho vịnh Na-Uy có dạng chữ "U". Khi băng hà
rút đi, nước biển xâm nhập vào đã hình thành nên những vịnh khúc
khuỷu và dài hẹp như vậy.

Tại sao nói băng hà là máy ủi của tự nhiên?

Tại sao vùng Bắc Cực và Nam Cực của Trái đất, nhiệt độ quanh năm
rất thấp, noi đây được bao phủ bỏi lóp băng dày hàng trăm mét, thậm chí
hàng nghìn mét trẽn một diện tích rất lớn. Dưới tác dụng của trọng lực,
những lóp băng này dần dịch chuyển rất chậm; chúng được các nhà địa
chất gọi là "Đại lục băng hà" ỏ vùng núi cao. ớ các vĩ độ trung bình do
địa thế núi cao, nhiệt độ thấp nên trên vùng đmh núi cũng có những
tảng băng hà, chúng đưọc gọi là "Băng hà trên núi".
Lóp băng hà này được hình thành cách đây 2 -3 triệu năm trong
điều kiện nước lạnh ở biển Bắc Băng Dưong và Siberia, không ngừng
chảy về Nam làm klií hậu Trái đất đột nhiên trỏ nên băng giá khủng
khiếp. Khi lóp băng ỏ hai cực mỏ rộng ra bên ngoài vào lúc lạnh nhất có
tói 1/3 diện tích Trái đất, bị băng tuyết bao phủ. Do tuyết càng tích càng
dày, lóp tuyết phía dưói chịu tác động của trọng lực và áp lực của lóp
nước do lóp tuyết phía trên bị tan ra trong một thòi gian dài đã hình
thành nên tảng băng trong lóp băng hà.

-23 -