Page 25 - Tìm Hiểu Về Trái Đất

hình chữ u , tảng nào răn chắc thì ngược lại lại có hình lồi; trên mặt đá
hình thành nhiều vệt khác nhau. Trên mặt đá, những vết nứt bị gió bào
mòn tạo nên hình dáng của khối đá như một bức tường thành, được gọi
là "những bức tường thành do gió tạo ra".
Gió thổi đi những hạt cát bên ngOcài mặt đâ't làm lộ trơ ra lóp đá
bên vỏ ngoài Trái đất hoặc chỉ còn sót lại những hạt sỏi, h'mh thành nên
sa mạc hoang vu. Những hạt cát bị gió thổi bay, khi sức gió giảm xuống
hoặc khi gặp cản trớ sẽ dồn đống lại thành núi cát, che lấp mặt đất
trông giống như những con sóng dập dềnh trên mặt biển. Khả năng
thổi cát của gió cũng giống khả năng chở phù sa của nước vậy. Khi sức
gió yếu đi, những hạt cát to roi xuống trước hình thành núi cát; hạt cát
nhỏ sau đó mói roi xuống.

Tại Sdo nói nước là "nhà điêu khắc" của tự nhiên?

Trong thế giói muôn hình muôn vẻ của chúng ta, nước là một trong
những nhà điêu khắc giúp hình thành nên thế giới muôn hình muôn vé
ấy. Những thắng cảida như đỉnh núi trắng xoá tuyết phủ, biển xanh biếc,
những dòng sông quanh co... đều làm tăng vô sô màu sắc cho thê giới
của chúng ta.
Bạn có hiểu tcỊi sao nước có khả năng "điêu khắc" không? Nước có
một chức năng vô cùng quan trọng là hoà tan. Giả sử bạn bỏ một thìa
muối vào trong cốc nưcx:, muối rất nhanlT sẽ không còn trông thấy được
nữa Vcậy thì số muối ấy đi đâu? Thì ra muối đã bị nước hocà tan rồi. Cũng
có nghĩa muối đã bị nước "ăn mất". Tại nlaững vùng núi đá vôi, khi
những dòng nước có mang theo ôxi chảy qua gặp phải những khe đá, tác
dụng hoà tan của nước Icàm những ke đá ấy trở thcành những hang động,
và klaông ngừng làm cho chúng rộng thêm. Có nhữiag khe nứt ngOcằn
nghèo khúc kliuỷu nước xâm nhập vào bên trong đá, qua quá trình hoà
tan nước làm những khe nứt này trở thàiìh những hang động.
Mặc khác nước còn có thể cắt ròi tảng đá. Đá cũng như những vật
thể khác, khi gặp nóng thì nở ra, gcặp lạnh thì co lại. Trong một ngày có
sự thay đổi khá kín giữa nhiệt độ buổi sáng và buổi chiều, làm cho đá lúc
nờ ra lúc thu vào. Cứ như thê lâu dân, sự giãn ra và co lại ở phần ngOcài

-25