Page 78 - Thế Giới Hoá Học Kỳ Thú

Lóp vật chất vừa bóng, vừa nhẵn trên bề mặt của gốm và sứ được
gọi là lóp men. Khi nung gốm, sứ, người ta dùng một số kim loại hoặc
chất oxi hoá kim loại (trước đây gọi là dược thổ) để vẽ lên gốm mộc
(gốm đã được nung một lần), hình thành một lóp men vừa nhẵn, vừa
bóng và rất đẹp. Trong số các chất oxi hoá kim loại có một số chất có
thể cho màu xanh da tròi; một số khác có thể cho ra màu xanh lá cây,
màu nâu, màu trắng, màu đen, màu hồng, màu vàng... Trộn lẫn một sô
chất oxi hoá kim loại vói nhau, chúng có thể cho ra một lại màu sắc đặc
biệt khác thường rất bắt mắt.
Trước đây, những người thợ gốm thường vẽ các hoa văn lên gốm
mộc bằng phương pháp thủ công, từng chiếc một, phải qua nhiều công
đoạn, các mẫu hoa văn cũng không thống nhất vói nhau, thậm chí có lúc
còn dùng nhầm "dược thổ", vì vậy các hoa văn trên gốm có khi không
theo mong muốn của ngưòi thợ gốm.

Hiện nay, thông qua nghiên cứu các nhà nghiên cứu khoa học đã
phát hiện ra cách dùng kim loại hoặc chất oxi hoá kim loại in lên giấy
sẵn, sau đó lựa chọn những tờ giấy đã in sẵn hoa văn theo đúng ý định
của chúng ta và dán lên "gốm mộc", rồi đưa vào trong lò nung. Làm như
vậy sẽ nhanh chóng có được những hoa văn đẹp, đảm bảo chất lượng,
giảm bớt được cườiag độ lao động cho những ngưòi thợ gốm và nâng cao
hiệu quả sản xuất.

Tại sao lại không được dùng sắt

tráng men hd hoặc đun trên ngọn lửa?

Các sản phẩm sắt tráng men vừa sáng vừa sạch đẹp, nếu sử dụng
cẩn thận thì rất bền, màu sắc của nó luôn sáng bóng như mói; nhưng nếu
sứ dụng không giữ gìn thì sẽ rất nhanh hỏng. Do muốn nhanli, có người
đã dùng chậu sắt tráng men và bát sắt tráng men để đun nước hoặc nấu
ăn trực tiếp trên bếp lửa. Làm như vậy không những làm cho những đồ
dùng bị cháy đen lại, mà còn làm cho lóp men bị rạn nứt, ảnh hưởng
nghiêm trọng đến tuổi thọ của chúng.

- 78 -