Page 28 - Thắm Dò Vũ Trụ
P. 28
cũng có thể lợi dụng quan hệ giữa thể trọng và độ sáng để tính toán. Các
nhà nghiên cứu cho hay trọng lượng của hằng tinh ở vào 9% đến 120 lần
trọng lượng của Mặt tròi, trong đó đa số ở vào khoảng từ 0.1 đến 10 lần
trọng lượng của Mặt trời. Nghiên cứu cũng cho thây nếu thể trọng lớn
hon nữa hằng tinh sẽ nổ tung còn nếu nhỏ hon nữa thì nhiệt độ trung
tâm không cao và như vậy nó không mang đặc tmh của hằng tinh nữa.
Như vậy hằng tinh có thể trọng lớn nhất sẽ gấp 120 lần thể trọng
Mặt tròi. Sao Đại Giác có trọng lượng bằng 10 lần Mặt tròi, sao Chức Nữ
gấp 2,4 lần, sao Thiên Lang gấp 2 lần, sao Ngưu Lang cũng gấp 1,6 lần
Mặt tròi. Hộ tinh của sao Thiên lang vừa bằng trọng lượng của Mcặt trời
còn hộ tịnh của sao 614 chòm Kì Lân chỉ băng 7% trọng lương Mặt tròi.
Như vậy có thể thấy rằng trọng lượng của Mặt tròi chỉ ncằm ở bcậc trung
bình mà thôi.
Hằng tinh được hình thành như thề nào?
Ngoài Mặt tròi ra, do các hằng tinh cách Trái đất rất xa nên ngưòd cổ
đại đã không quan sát được những biến đổi về vị trí màu Scắc, độ sáng...
của các hằng tinh, càng không thể biết được tuổi thọ cũng như quy luật
"sinh, lăo, bệnli, tử" mà các hằng tinh phải tuân theo. Sự phát triển của
khoa học kĩ thucật thòi kì cận đại đã tạo bước nhảy vọt trong nhíận thức về
thiên văn, các nlià thiên văn đã có thể mô tả một cách khoa học quá trình
biến đổi của các hằng tinh, tính toán được tuổi thọ của chúng và tổng
thuật được cuộc đòi của chúng.
Hằng tinh được tạo thành do các vật châ't mật độ thấp lơ lửng trong
không gian giữa các vì sao liên kết lại vật chât trong không gian bao gồm
các klií thể, bụi và các dòng hạt. Khí thể ở đây chủ yếu do hai nguyên tố
hiđrô và hêli tạo thành giống hệt nliư thành phần câu tạo của hằng tinla.
Bụi ở đây là các vật châd chất rắn cực nhỏ có các thành phần là ôxít
cacbon và ôxi hoá. Dưới tác dụng của lực hấp dẫn những đám bụi và
những đám khí này hấp dẫn nhau và họp lại tạo nên trạng thái sưoiag
mù và được gọi là tinh vân. Trong quá trình biến đổi của các Vcật chcất
trong tinh vân, do lực hấp dẫn tự có nên chúng thu nhỏ Lại, khi đó nhiệt
độ phần trong tăng cao, nliũTig kliối sưcmg mù nhỏ sẽ hìiili thành nên
-28 -