Page 17 - Thắm Dò Vũ Trụ
P. 17
Bạn có biết ngũ đới trẽn Trái đất là gì không?
Tại sao khi xem trên ti vi chúng ta thường thấy các cảnh tượng khảo
sát địa cực toàn là tròi băng đất tuyết? Tại sao đất nước chúng ta lại có
bốn mùa rõ rệt, mùa đông thì lạnh, mùa hè thì nóng? Tại sao những
người sống ở gần vùng xích đạo quanh năm chẳng cần dùng đến áo
bông, áo rét?
Đó là bỏi vì ánh sáng Mặt tròi chiếu xuống bề mặt Trái đất ở các góc
độ khcác nhau khiến cho lượng ánh sáng và nhiệt độ từ Mặt tròi và các
khu vực khác nhau nhận được có sự khác biệt rõ rệt. Do đó bề mặt Trái
đất được chia thành các vùng nhiệt đói, ôn đói và hàn đói. Trong đó hai
vành đai hàn đói và ôn đói ở bán cầu Nam và Bắc đều có. Tất cả các đới
được gọi chung là ngù đói (năm đói = năm vành đai) của Trái đất. Vậy
năm đói này được chia như thế nào trên bề mặt Trái đất?
Khu vực nằm giữa hai đường hồi quy Nam Bắc (đường hồi quy còn
gọi là đường chí tuyến, cách đường xích đạo của Trái đất 23^27' về phía
Bắc và phía Nam) gọi là nhiệt đói. ớ đây mặt đất có thể nhận được ánh
sáng Mặt tròi truyền thẳng. Là khu vực được ánh sáng chiếu nhiều nhất
trên toàn cầu. Vì vậy cả năm nắng nóng. Mọi người sống ở đây cũng phải
trải qua cuộc sống cả năm là mùa hè.
Khu vực từ vòng Bắc Cực về phía Bắc gọi là bắc hàn đới. Khu vực từ
vòng Nam Cực về phía Nam gọi là nam hàn đới. Đây là những khu vực
được ánh sáng Mặt tròi chiếu ít nhất trên Trái đất. ớ vùng đó, trong một
năm sẽ có một khoảng thòi gian cả ngày Mặt tròi không lặn gọi là hiện
tượng cực trú - ngày cực. Thế nhưng vì ánh Mặt tròi chiếu nghiêng nên
lượng quang và nhiệt mà mặt đất nhận được rất ít. Vì vậy ở đây vẫn vô
cùng lạnh. Một khoảng thòi gian khác trong một năm lại cả ngày không
nhìn thấy Mặt tròi gọi là cực dạ - đêm cực. Vì vậy ở đây quanh năm giá
lạnh, điều kiện tự nhiên vô cùng khắc nghiệt.
Khu vực giữa chí tuyến Bắc và vòng Bắc Cực gọi là bắc ôn đói. Cũng
vậy khu vực nằm giữa chí tuyến Nam và vòng Nam Cực gọi là nam ôn
đói. Khu vực ôn đói vừa không bị ánh Mặt tròi chiếu thẳng lại không có
- 17 -