Page 16 - Thắm Dò Vũ Trụ

Mỗi đường kinh tuyến đều hình nửa vòng tròn. Một đường tròn bất
kì tạo thành từ hai đường kinh tuyến đối xứng đều có thể chia bề mặt địa
cầu thành hai nửa Đông Tây. Để sử dụng cho tiện lợi, ngưòi ta quen lấy
vòng tròn kinh tuyến tạo thành bỏi kinh tuyến 20^^ kinh Tây và kinh
tuyến 160^ kinh Đông (hai đường kinh tuyến này chủ yếu đi qua đại
dưong) làm giói tuyến. Hai đường kinh tuyến này phân chia Trái đất
thành hai bán cầu Đông Tây. Giả dụ nếu dùng vòng tròn kmh tuyến tạo
thành từ hai đường kinh tuyến 0^ và 180° làm giói tuyến phân chia thành
hai bán cầu Đông Tây thì sẽ cắt lãrủi thổ của một số quốc gia ở châu Âu
và châu Phi thành hai nửa nằm trên hai bán cầu. Như vậy sẽ gây ra một
số bất tiện.
Kinh tuyến có thể chỉ phương hướng. Men theo bất kì một đường
kinh tuyến nào, bạn đi về phía Bắc Cực sẽ là hướng chừih Bắc, đi về phía
Nam Cực sẽ là hướng chứìh Nam.

Bạn biết gì về vĩ tuyến và vĩ độ củâ Trái đất?

Sau khi nắm được về kinh tuyến và kirửì độ, chúng ta sẽ không mấy
khó khăn khi tìm hiểu về vĩ tuyến và vĩ độ. Nếu bạn xoay quả địa cầu,
bạn sẽ thấy quả địa cầu luôn xoay quanh một trục, đó là địa trục. Trên bề
mặt của địa cầu có rất nhiều những đường tròn tạo thành mặt phẳng
vuông góc vói địa trục. Những đường tròn này chính là vĩ tuyến.
Kích thước của các đường tròn vĩ tuyến khác nhau, bạn có thể tìm ra
được đường tròn vĩ tuyến lớn nhất không? Nó đi qua trung điểm của mọi
kinh tuyến, chia Trái đất thành hai nửa Nam Bắc tương đương nhau, đó
chính là xích đạo, chúng ta gọi đường xích đạo là vĩ tuyến có vĩ độ 0°.
Sau đó vẽ đường xích đạo về hai hướng Nam Bắc, lần lượt chia thàrữi 90
phần bằng nhau là 90 vĩ độ. về phía Nam xích đạo gọi là vĩ Nam, về phía
Bắc gọi là vĩ Bắc. 90° vĩ Bắc và 90” vĩ Nam đều không còn là một đường
tròn nữa, mà là một điểm. Điểm 90° vĩ Bắc gọi là Bắc Cực, điểm 90° vĩ
Nam gọi là Nam Cực. Bất kì một đường vĩ tuyến nào đều có thể chỉ
hướng Đông Tây. Khi bạn đi theo một đường vĩ tuyến, đi theo hướng tự
quay của Trái đất thì là hướng Đông, ngược lại là hướng Tây.

- 16