Page 23 - Tâm Lý Và Sinh Lý
P. 23
khao, ở đó mình có thể làm việc say mê và đạt kết quả thì càng tốt bấy
nhiêu. Muốn thế, không những cần phải có quan niệm rõ ràng về rửiững
nghề nghiệp khác nhau, mà còn phải hiểu rõ bản thân mình, hiểu rõ năng
lực của mình đối vói những nghề nghiệp ấy. Hướng nghiệp, một lĩnh vực
của tâm lý học lao động, sẽ giúp các bạn trong vấn đề này. Và đó cũng là
mặt tâm lý học của việc tự do chọn nghề đặc trưng cho xã hội chúng ta.
Tại sao có ngưdi thông minh
lại dễ mắc “cái lâm của thống minh”
Trong phần cuối "Truyện Kiều", Nguyễn Du có viết:
Có Tài mà cậỵ chi Tài?
Chữ Tài liền với chữ Tai m ột vần.
Qua hai câu thơ trên, tác giả cho thấy, ngưòi có tài mà cậy tài, sirủi ra
kiêu căng tự mân hoặc sử dụng tài đó vào những mục đích thấp hèn thì
sớm muộn tài kia cũng bị mai một, thui chột, thậm chí có khi trở thành
tai vạ cho bản thân gia đình và xã hội. Vì thế, "Tài" phải gắn vói "Tâm"
vói "Đức", hay nói theo phẩm chất tâm lý học là phải gắn vói những
phẩm chất tâm lý phi trí lực cao cả mói mong giúp ích được cho đòi.
Trong văn học Trung Hoa, Vương An Thạch, nhà văn, nhà chứứi trị
kiêm nhà tư tưởng Bắc Tống có viết bài: "Tiếc tài Trọng Vĩnh" trong đó
có câu: "Tiếc thay, tài như Trọng Vĩnh rút cục phải hoà vói muôn dân!".
Trọng Vĩnh vốn là một thiếu niên huyện Kim Khê, từửi Giang Tây,
sinh ra thông minh, lanh lọi, 5 tuổi xuất khẩu thành thơ, được dân chúng
trong vùng mệrủì danh là "Thần đồng". Thế nhưng, do thân phụ của
Trọng Vĩnh dùng cái tài của con mình làm bậc thang để leo vào vòng
darửì lọi, thường dẫn con đi đây đi đó, lui tói những noi quyền quý khoe
khoang, tâng bốc, mưu cầu danh lọi cá nhân. Vì thế lâu dần Trọng Vĩnh
lười học, nhụt hẳn chí tiến thủ, tài năng tàn lụi. Tói năm 11-12 tuổi thơ
Trọng Vữih không còn chút gì đáng nói, khô khan, tẻ nhạt, khuôn sáo,
không còn chút gì thi vị. Tói năm 20 tuổi, anh cũng như hàng vạn ngưòi
khác, chẳng có gì phân biệt.
< 23 >