Page 42 - Những Vị Thuốc Quanh Ta

cỏ sữa lá nhỏ thuộc họ thầu dầu, cây mọc lan trên
mặt đất, thân cành có màu tím đỏ. Lá mọc đối, hình
bầu dục hoặc thon dài, dài nhất khoảng 7mm, lá hơi
khía tai bèo. Cụm hoa mọc ỏ kẽ lá. Quả nhỏ có đưòng
kính l,5mm, nhẵn, dài 0,7mm, có 4 góc. Khi bấm, cây
có nhựa trắng chảy ra. cỏ sữa mọc hoang ở nhiều nơi.
Có thể thu hái trong mùa hè, rửa sạch, phơi khô dùng
dần làm thuốc. Kinh nghiệm dân gian thưòng dùng cỏ
sữa lá nhỏ để chữa lỵ. Theo Đông y, cỏ sữa có vị nhạt,
hơi chua, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt.
Cỏ sữa lá to cùng họ với cỏ sữa lá nhỏ, là cây sống
hàng năm, thân mọc thẳng, có thể cao 30 - 40cm, màu
đỏ nhạt, có phủ lông màu vàng nhạt. Lá màu xanh hoặc
đỏ, hình mác, dài khoảng 2 - 3cm, rộng 5 - 15mm, mép
lá có răng cưa nhỏ. Hoa nhỏ, màu trắng đỏ nhạt. Quả
màu nâu nhạt. Cây thường mọc hoang.
Trong cỏ sữa chứa thành phần phenolic,
enphosterol và các axit hữu cơ như gallic, palmitic, oleic
nên được dùng làm thuốc chữa lỵ. Một sô" nước dùng cỏ
sữa lá to chữa viêm loét giác mạc, đau mắt, ho hen...
b. Bài thuốc phối hợp

- Kiết lỵ: Cỏ sữa lá nhỏ 20 - 50g (người lớn có thể
dùng 100 - 150g). Sắc uống ngày một thang, cỏ sữa lá
nhỏ 30g, rau sam 30g, sắc uống ngày một thang, cỏ sữa
lá to phối hợp với hoàng đằng, nấu thành cao lỏng để
uôhg.
- Lòi dom chảy máu: cỏ sữa lá nhỏ tươi 80 - lOOg,
giã nát, vắt lấy nước cốt, uống. Có thể dùng cây khô sắc
uống.

41