Page 131 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

U l M ữ n s Trang /igj/^/i Jãc l)iél...

nhcưĩh chóng. Gặp vật to thì ông chia nhỏ, gặp vật nhỏ
thì ông gộp lại. Phải chăng ý tưởng của Lương Thế
Vinh chữih là mầm mống của phép tính vi phân (chia
nhỏ) và tích phân (gộp lại) mà ngày nay là những công
cụ không thể thiếu được của toán học hiện đại.

Với Vua Lê Thánh Tông

Một cách khen vua
Lương Thế Vinh thuở bé nghịch ngợm nổi tiếng.
Ông hay tắm sông hồ thành thử bơi lội rất giỏi. Lê
Thánh Tông biết rõ chuyện ấy, nên một hôm đi chơi
thuyền có Lương Thế Vinh và các quan theo hầu, Vua
liền giả vờ say rượu ẩy Vinh rơi tòm xuống sông, rồi cứ
cho tiếp tục chèo thuyền đi. Không ngờ Lương Thế
Vinh rơi xuống, liền lặn một hơi đi thật xa, rồi đến một
chỗ vắng lên bờ ngồi núp vào một bụi rậm chẳng ai
trông thấy. Lê Thánh Tông chờ mãi không thấy Vinh
trồi đầu lên, bấy giờ mới hoảng hồn, vội cho quân lính
nhảy xuống tìm vớt, nhưng tìm mãi cũng chẳng thấy
đâu. Vua hết sức ân hận vi lối chơi đùa quá quắt của
mình, chỉ muốn khóc, thì tự nhiên thấy Vinh từ dưới
nước ngóc đầu lên lắc đầu cười ngất. Khi lên thuyền
rồi, Vinh vẫn còn cười. Thánh Tông ngạc nhiên hỏi
mãi, cuối cùng Vinh mới tâu: “Thần ở dưới nước lâu là
vì gặp phải một việc kỳ lạ và thú vị. Thần gặp cụ Khuất
Nguyên'*', cụ hỏi thần xuống làm Thần thưa dối là

'** Khuất Nguyên - nhà thơ nồi tiếng, một vị trung thần nước Sở - do
can ngàn vua Hoài Vương không được, đã uất ức ôm đá gieo
mình xuống sông Mịch La tự vẫn. Hôm ấy đúng ngày mồng Năm
tháng Năm. Thương tiếc người trung nghĩa, mỗi năm cứ đến ngày