Page 101 - Những bài Làm Văn 12
P. 101
Triết lí mà không khô khan bởi nó được xây dựng bằng những xúc động
chân thành của tâm hồn. Nó tác động mạnh mẽ đến nơi sâu kín nhất của lòng
người, gợi chúng ta nhớ tới hình ảnh thân thiết của quê hương, làng xóm và
những nẻo đường đất nước đã có dịp đi qua. Khổ thơ có nội dung như một sự
phát hiện về quy luật của tình cảm và đời sống tâm hồn con người.
ở khổ thơ tiếp theo, mạch thơ đột ngột chuyển sang cảm xúc và suy
tưởng khác về tình yêu và đất lạ:
Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét
Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng,
Như xuân đến chim rừng lông trở biếc
Tình yêu làm đất lạ hoá quê hương.
Nói đến tình yêu, Chế Lan Viên có cách so sánh thật độc đáo và thú vị.
Nỗi nhớ trong tình yêu giữa anh với em là tất yếu, giống như quy luật của đất
tròi : đông về nhô rét. Còn tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng, như sắc biếc
lông chim lúc xuân sang. Tác giả đã cụ thể hoá tình yêu - một khái niệm trừu
tượng thành những hình ảnh gần gũi, quen thuộc, nhất là với người dân miền
núi. Ba hình ảnh so sánh tuyệt đẹp dường như cũng chưa đủ để .diễn tả hết
màu sắc, hương vị của tình yêu. Câu cuối như một lời khẳng định: Tình yêu
mãnh liệt của con người đã khiến cho đất lạ hoá quê hương.
Trong những hình ảnh lấp lánh sắc màu ấy chứa đựng một sự chiêm
nghiệm sâu sắc và thấm thìa, phản ánh quy luật tình cảm của con người
ợhẳng khác gì những quy luật bất di bất dịch của thiên nhiên.
Câu thơ Tinh yêu làm đất lạ hoá quê hương như một mệnh đề ngắn gọn
mà cô đúc. Ý nghĩa của nó không chỉ bó hẹp ỏ tình yêu nam nữ mà còn mỏ
rộng ra đến tình yêu con người, ổ đâu có tình yêu thương thật sự giữa người
với người, ở đó là quê hương.
Người ta nhận xét thơ Chế Lan Viên thiên về trí tuệ. Rất đúng, bởi nhà thơ
chịu khó trăn trỏ, tìm tòi để sáng tạo ra cái mới lạ, độc đáo; tuy nhiên thơ ông
vẫn đậm đà chất trữ tình, lãng mạn. '
100