Page 291 - Nguyễn Văn Linh Hành Trình Cùng Lịch Sử

Mỗi hình ảnh chúng tôi ghi được ở năm đầu Côn Đảo giải phóng còn
nóng hổi những kỷ niệm đau thương. Bộ phim khai thác được tội ác của
những tên tay sai ba đời làm giám thị Côn Đảo, những tên ác ôn giết tù
nhân không ghê tay như: Hà Thiên Mông, Trấn Văn Thà...
Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu Côn Đảo là địa ngục trần gian khi nằm trong
tay bọn thống trị thực dân Pháp, nhờ có người tù vĩ đại Nguyễn Văn Linh -
mà nhóm làm phim chúng tôi may mán được ghi hình ảnh đồng chí thăm
lại Côn Đảo ngay sau ngày miến Nam giải phóng, bộ phim càng tăng thêm
tính thuyết phục khi đông chí Nguyễn Văn Linh lúc ấy là Bí thư Thành ủy
TP. Hồ Chí Minh (sau là Tồng Bí thư nhiệm kỳ Đại hội Đảng lần thứ VI)
ra thăm Côn Đảo năm 1976 cùng các đổng chí Hoàng Quốc Việt, Xuân
Thủy. Thời giờ đồng chí đến Côn Đảo không nhiều và đó cũng là thời gian
quý để Đảng ủy và UBND Côn Đảo mời đổng chí đi thăm và xác minh lại
một số di tích chính xác rất cẩn cho cuốn sử Côn Đảo và bảo tàng Cách
mạng Côn Đảo sau này.
Máy quay phim của Truyển hình TP. Hổ Chí Minh bám sát người tù
Côn Đảo năm xưa ở thế hệ thứ nhất, bởi lẽ đây là dịp hiếm có vê' một
chứng nhân, mà là nhà lãnh đạo cao cấp của Đảng và Nhà nước ta.
Cùng đổng chí Hoàng Quốc Việt, chú Mười Cúc đến bên chiếc giếng
xây bằng gạch ở trại giam 1. Đứng lặng bên chiếc giếng, dường như cuốn
phim vế quãng đời tù Côn Đảo, lúc chú còn rất trẻ tái hiện lại, chú Mười
thong thả kể:

- Anh Xuân Thủy ở tù Sơn La, còn tôi, anh Hạ Bá Cang đây (tên hoạt
động cách mạng của đổng chí Hoàng Quốc Việt) kể cả anh Đồng thường
ra cái giếng này kéo nước...
Đồng chí Hoàng Quốc Việt tiếp lời:
- Phải rồi, ờ mà lúc đó cứ xuân vế, anh em mình còn tồ chức liên hoan
văn nghệ. Đóng cả kịch “Le Cid”. Bọn cai ngục và giám thị Tây thấy anh
em mình nói tiếng Tây như gió, đều le lưỡi khâm phục. Anh Mười Cúc đây
đóng vai con gái, cánh tù người nào cũng trầm trồ, mê như điếu đổ.
Cách chiếc giếng hàng chục mét, đổng chí Hoàng Quốc Việt còn nhận
ra phòng giam đổng chí hổi trước. Thế rổi bao nhiêu kỷ niệm xưa được hai
đổng chí lãnh đạo cao cấp của Đảng kể lại. Qua đó chúng tôi là thế hệ sau,

290