Page 57 - Nằng Lượng Kì Diệu

than đá chỉ có 760 vạn tấn, về sau, động cơ chạy bằng hơi không ngừng phát triển,
vậy là nước Anh từ đó trở đi, sản lượng than đá mỗi năm đều tăng khoảng 10 đến

800 ngàn tấn. Đến năm 1913, sản lượng tăng mạnh lên 28.700 vạn tấn. Đổng thời,
việc sử dụng than của các nước trên thế giới cũng tăng lên tương ứng tỉ trọng than
trong kết cấu nguồn năng lượng thế giới đạt 94,8%, trở thành nguồn năng lượng
chủ yếu nhất trong xã hội loài người từ thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX.

Than không chỉ trở thành nguồn năng lượng của động cơ dùng hơi mà còn
được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp khác. Ví dụ như trong ngành
công nghiệp luyện kim, than cũng thay thế cây củi trở thành nhiên liệu chủ yếu.
Năm 1735, con người phát minh ra sản phẩm tái chế dùng than - than cốc thay
thế than củi, tiến hành luyện than, nâng cao hơn chất lượng thép sống. Năm 1784,
lại phát minh ra cách trực tiếp dùng than luyện thép, mở rộng phạm vi sử dụng

than. Than thực sự trở thành “lương thực của ngành công nghiệp”.

Vậy thì, vì sao than đá lại có năng lượng lớn như vậy? Hoá ra than đá và than
củi cũng giống nhau, thành phần chủ yếu là than. Tuy nhiên, trong than đá, hàm
lượng than nhiều hơn hẳn so với than cây củi, than củi chế từ việc đốt củi gỗ bình
thường thì không phải là than. Loại than củi thuần khiết nhất mới là than. Tạp
chất trong củi gỗ và than cùi rất nhiều. Còn hàm lượng than đá cao nhất chỉ có
khoảng 60%. Than đá là một loại nguyên tố có thể đốt cháy, nó và ôxy hợp thành
CO2 đồng thời toả ra một nhiệt lượng lớn đó chính là nguồn gốc năng lượng của
than đá.

Một Kilogram than đá không khói sau khi đốt có thể toả ra nhiệt năng khoảng
8.000 Kilocalo. Một Kilocalo tương đương với 1.000 calo, mà một calo nhiệt năng
có thể đưa nhiệt độ của một gam nước tăng lên l°c. Vì thế, nhiệt năng của một

Ikg than không khói toả ra có thể làm nhiệt độ của 8 tấn nước tăng lên l°c, tức là
có thể đun sôi 80 kg nước lạnh. Theo tính toán, 200 kg than có thể khiến đầu xe
lửa nặng 100 tấn đi được 100 km. 0,5 kg than có thể phát ra lkwh điện. 500 kg
than có thể luyện được 1 tấn thép sống.

Có lẽ bạn đã hiểu được nguyên lý đốt than có thể tạo nhiệt, tuy nhiên bạn có
chú ý đến điểm có hại khi đốt than tạo ra khí CO2 không? CO2 là một loại khí thải
có hại, nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người mà còn phá huỷ môi
trường. Trong lịch trình của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, con người

58