Page 98 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới
P. 98
Trong số các tháp còn giữ đến ngày nay, điển hình nhất là
tháp Xansi (Sanchi) ở Trung Ấn, xây từ thế kỉ III TCN.
Tháp này xây bằng gạch, hình nửa quả cầu, cao hơn 16m,
xung quanh có lan can có 4 cửa lớn. Lancan và cửa đều làm
bằng đá và đƣợc chạm trổ rất đẹp.
Trụ đá cũng là một loại công trình kiến trúc dùng để thờ
Phật. Những trụ đá này trung bình cao 15m nặng 50 tấn,
trên đó chạm một hoặc nhiều con sƣ tử và các hình trang trí
khác. Các sắc lệnh của Axôca thƣờng đƣợc khắc trên các trụ
đá đó. Trong số các trụ đá còn lại, nổi tiếng nhất là trụ đá ở
Xácna (Sarnath). Trên đỉnh trụ đá này có chạm hình 4 con
sƣ tử chụm đuôi vào nhau, mặt nhìn ra 4 hƣớng trong tƣ thế
tự vệ. Dƣới sƣ tử, có hình bánh xe luân hồi. Hình tƣợng này
nay đƣợc vẽ thành quốc huy của nƣớc Ấn Độ.
Trong số các chùa đền của các tôn giáo nhƣ Bàlamôn,
đạo Phật, đạo Jain, chùa hay là một loại công trình đặc biệt
của Ấn Độ thời cổ trung đại, thƣờng là những công trình
nghệ thuật kết hợp kiến trúc với điêu khắc, hội họa. Tiêu
biểu cho loại công trình này là những gian chùa hang ở
Ajanta đƣợc kiến tạo từ thế kỉ II TCN đến thế kỉ VIII sau
CN. Phƣơng pháp kiến tạo loại chùa này là khoét sâu vào
vách núi đá, có nhiều cột chống và đƣợc trang trí bằng nhiều
bức chạm tinh vi và những tranh bích họa rất đẹp. Dãy chùa
hang Ajanta gồm tất cả 29 gian (trong đó có gian hình
vuông, mỗi chiều 20m) dùng để làm nơi thờ Phật, nơi giảng
kinh và nơi ở của các nhà sƣ.
Ngoài chùa Ajanta, dãy chùa hang Enlôra ở Trung Ấn
kiến tạo vào thế kỉ VIII cũng là một công trình tuyệt mĩ.