Page 356 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

V – SỰ TIẾN BỘ VỀ KĨ THUẬT

Qua một quá trình lâu dài tích lũy kinh nghiệm, đến các thế

kỉ XIV, XV, XVI, ở Tây Âu đã đạt đƣợc một số tiến bộ về kĩ

thuật, nhất là về các mặt năng lƣợng, dệt, khai mỏ, luyện kim,

chế tạo vũ khí, hàng hải...

1. Cải tiến guồng nƣớc

Thời Trung đại, khi mà lao động thủ công vẫn là cơ sở của

việc sản xuất, sức nƣớc là một nguồn năng lƣợng rất quan trọng,

bởi vậy sự cải tiến guồng nƣớc đã có ảnh hƣởng lớn đến sự phát

triển của nhiều ngành sản xuất. Kế thừa thời cổ đại, đến cuối thế

kỉ XIV, guồng nƣớc đã đƣợc hoàn thiện.

Trước kia người ta đặt guồng nước trên mặt sông, nước

sông chảy tác động vào những máng của guồng làm cho guồng

quay. Nhưng loại guồng nước này chỉ tạo ra được một năng

lượng nhỏ, đồng thời bắt buộc các cơ sở sản xuất phải đặt gần

bờ sông. Còn guồng cải tiến có thể đặt ở bất cứ nơi nào thuận

tiện cho việc lập các cơ sở sản xuất. Chỉ cần một kênh nhỏ dẫn

nước từ trên cao đổ vào máng đặt ở phần trên của guồng là có

thể làm cho guồng quay với tốc độ nhanh. Như vậy loại guồng

nước cải tiến này đã khắc phục được hai nhược điểm nói trên.

Lúc bấy giờ năng lƣợng nƣớc đƣợc sử dụng vào nhiều

ngành sản xuất nhƣ xay hạt ngũ cốc, xẻ gỗ, ép da, nghiền quặng,

khởi động các ống bễ để quạt lò, luyện kim, chuyển động búa tạ

để dập sắt v.v... Việc sử dụng rộng rãi năng lƣợng nƣớc cho

phép thay thế dần sức ngƣời và sức súc vật trong một cơ sở sản

xuất.