Page 322 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

không phải chỉ là thần học và các thầy giáo không phải là các

giáo sĩ mà là những ngƣời thƣờng. Thế là trƣờng đại học đã

thoát li khỏi Giáo hội và phát triển một cách tự do, đó là điều

giáo hội không thể chấp nhận đƣợc, nên giáo hội phải tìm cách

nắm lấy trƣờng đại học, loại trừ các giáo sƣ có tƣ tƣởng chống

lại giáo hội và ca ngợi lí trí con ngƣời. Đến giữa thế kỉ XIII,

Trƣờng đại học Pari bị giáo hội khống chế hoàn toàn. Nhiều giáo

sƣ tiến bộ bị đuổi và thay thế bằng các giáo sĩ. Từ đó môn học

chiếm vị trí quan trọng nhất trong trƣờng đại học là môn triết

học kinh viện. Tuy nhiên Y học và Luật học là những môn học

thực dụng nên vẫn đƣợc duy trì.

2. Triết học kinh viện

Triết học kinh viện là một thuật ngữ dịch từ chữ scolasticus

trong tiếng Latinh, nghĩa là triết học nhà trƣờng, vì đó là một

môn học rất đƣợc chú trọng trong các trƣờng đại học lúc bấy

giờ.

Đƣợc hình thành vào khoảng thế kỉ XI, XII, môn học này

gắn liền với tên tuổi của các học giả nhƣ Anxenmơ (1033-1109),

Rốtxơlanh, Guyôm đơ Sămpô (1068-1122), Abêla (1079-

1142)... Sang thế kỉ XIII, XIV, thuộc về đội ngũ các nhà triết

học kinh viện còn có Anbe vĩ đại (1193-1280), Râugiơ Bâycơn

(khoảng 1214-1292), Tômát Đacanh (1225-1274), Đoong Xcốt

(1270-1308), Uyliêm Ôccam (1270-1347) v.v...

Cũng trong quá trình ấy, vào thế kỉ XII, tại cung đình vƣơng

quốc Noócmăng ở đảo Xixin và ở trƣờng đại học Tôlêđô ở Tây

Ban Nha, các học giả đã tiến hành phiên dịch những tác phẩm

của Hy Lạp cổ đại đã đƣợc dịch ra tiếng Arập và các tác phẩm

của các nhà khoa học Arập, đồng thời còn dịch các tác phẩm