Page 25 - Lễ Hội Hà Nội Tập 1

Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com

Ngày 19-2 (âm lịch tương truyền là ngày sinh của bà Tấm. Ngày hội ñược mở ñầu bằng
một ñám rước long trọng - rước nước. Đám rước khởi hành từ ñền Bà Tấm lên tới giếng
nước cạnh chùa làng Sủi (Phú Thị) cách ñền khoảng 2km. Đi ñầu ñám rước là cờ ngũ

hành, tiếp ñến là Tổng cờ, rồi ñến chiêng, trống, bát bửu. Liền sau ñó là long ñình rước
bà ỷ Lan (bài vị), có những người phục dịch theo kiệu. Đường ñi từ ñền theo ñường 179
ngày nay lên Sủi. Sau kiệu Bà là kiệu ñựng chóe dùng lấy nước. Các cụ già còn nhớ

trước kia trong ñền có một chiếc chóe bằng sứ Nhật Bản rất cao và to, nhưng nay ñã bị
mất. Ngoài ra là kiệu của các thôn thuộc Dương Xá và tất cả các làng cấy ruộng nhà
ñền. Do vậy mà ñám rước rất lớn và dài, bởi vì ruộng ñất lộc của bà trải rộng tới tận
Nghĩa Trai, Bình Trù, Liên Mỹ. . . Bà cũng ñược coi là Mẫu nghi thiên hạ. Do qui mô của
ñám rước dài và lớn như vậy nên nó kéo dài tới bốn năm tiếng ñồng hồ mới rước ñược

nước về tới ñền.

Trong lúc diễn ra cuộc rước nước, thì từ các thôn cũng tiến hành rước lễ vật ra ñền ñể tế
lễ. Sau khi kiệu Bà và nước ñược ñưa vào ñền yên vị, cuộc tế lễ bắt ñầu. Các bô lão
năm thôn ñược cử vào ban tế tiến hành kiểm tra lễ vật rất nghiêm ngặt. Lễ vật ñể tế lễ

trong ngày hội hoàn toàn là trầu, rượu. Từ thượng cổ năm nào cũng vậy có chăng thêm
thì chỉ có bánh gai, bánh mật mà thôi.

Tương truyền việc làm oản xôi thờ cũng phải rất tinh khiết. Phải dùng nước ở giếng
Quán Đôi, ñầu thôn Dương Đình, gánh về nhà trước ñó ba bốn ngày ñể thật trong, khi
ñó mới ñem ra vo gạo và thổi xôi, như vậy mới ñảm bảo ñộ tinh khiết. Sau khi ñã xem

xét lễ vật một cách kỹ lưỡng, cuộc tế lễ bắt ñầu. Trong "Lý triều ñệ tam hoàng ñế” bản
chữ Hán còn chép rõ bản văn tế Hoàng thái hậu về mùa xuân ở ñền. Chúng tôi xin ghi lại
ở ñây làm cứ liệu tham khảo:

"Rằng: Năm nay là. . . tháng . . . ngày mồng một.

Tỉnh-phủ-huyện-tổng-xã, toàn dân kính dâng lễ vật mong ñược chiếu cố.

Triều Lý, Hoàng ñế thứ ba ỷ Lan linh ửng, dung mạo thơm tho, ñức hạnh ñoan trang, trí
hòa hiền hậu, trinh tiết phép lành, lừng danh nhân hậu. . . giúp nước ñầy phúc, nghĩa

ñẹp, một mực hiền hòa ñôn hậu, dẹp hết nạn, yêu nước; ñoan trang ñiềm lành, cứu ñời
yên dân, giúp nước bảo vệ sự nghiệp, gây dựng cơ ñồ, vun trồng nền ơn, ban phúc, phát
của. . . ñức lớn lừng danh, hành vi tao nhã, giữ nề nếp, yên dân giữ nước, lòng nhân ñức

mở rộng kéo dài không nghỉ.

Rất linh Hoàng thái hậu ngôi trên, rằng có lễ tế trong mùa xuân.

4525
www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu