Page 24 - Lễ Hội Hà Nội Tập 1
P. 24
Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com
Lễ hội Đền Bà Tấm
Đền Bà Tấm nay thuộc xã Dương Xá, huyện Gia Lâm ngoại thành Hà Nội, xưa thuộc
trang Thổ Lỗi, huyện Siêu Loại, phủ Thuận An, tỉnh Bắc Ninh. Dương Xá gồm ba thôn là
Dương Đình, Dương Đá và Dương Đanh (Tam Dương), xa nữa là ba ngõ trong một
làng, ñền Bà Tấm nằm trên ñất của thôn Dương Đá . Trước ñây riêng Dương Xà là một
xã, nhưng nay hợp với Thuận Quang và Yên Bình thành xã Dương Xá mới.
Trong hậu cung ñền có tượng bà Tấm (Nguyên Phi ỷ Lan) và sáu tượng nữ khác gọi là
lục bộ. Gian ngoài có ñặt một số ñồ thờ và chiếc ngai, trên ngai có bài vị ghi "Lý triều ñệ
tam hoàng thái hậu" và một vài bia ký ở hai gian bên cạnh. Đặc biệt có bộ khám long
ñình rất ñẹp mang niên ñại thời Mạc.
Hàng năm ngày tiệc lệ chính là 19-2 âm lịch - ngày hội lớn là 25-7, tương truyền là ngày
giỗ bà. Ngoài ra vào các dịp xuân thu, những ngày sóc vọng ñều có lễ trong ñền.
"Xưa kia hội ñền bà Tấm rất lớn, không phải chỉ có Dương Xá và Thuận Quang tổ chức,
mà cả tổng Dương Quang cũ (gồm chín xã suốt từ Sủi (Phú Thị) cho tới Văn Lâm (Hảí
Hưng) và những làng cấy ruộng hậu của ñền. Trong ñền còn giữ ñược tấm bia ghi rõ tên
các làng cấy ruộng hậu của ñền với số lượng cụ thể. Do hội khá lớn, nên thường phải
năm năm mới tổ chức một lần. Hội cuối cùng, theo trí nhớ của dân làng, ñược tổ chức
vào năm 1939, nhiều người còn nhớ cả tên người ñược giải cờ người năm ñó là ông
Trần Nhật Tân. Trước ñây chính hội là từ 19 ñến 22 tháng 2 âm lịch, nhưng thực chất
người ta ñã rục rịch từ ngày 16 và ñến tận 25 tháng 2 mới hết hội. Ngay từ tiệc ñầu xuân
dân làng ñã tụ hội tại ñền ñể chuẩn bị hội xuân tế lễ cẩn cáo với Bà, mong phù hộ cho
làng. Dân làng chọn cử các tiên chỉ, tổng cờ, ban tế cùng các việc khác cho ngày hội.
4524
www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
