Page 106 - Huế Trong Tôi
P. 106
tục nặng nề, lại thêm lệ làng với tục lệ chồng châ't, hội hè
các loại và cuối cùng là nạn thuế má nặng nề đè lên đầu,
lên vai người dân thấp cổ bé họng.
Đê đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng câ'p bách của đa
sô' dân làng lúc bây giờ, cử nhân Hoàng Văn Khải với uy
từi lớn của mình vừa là người đỗ đạt khoa bảng cao nhâ't
trong làng, vừa là nhà yêu nước từng bị nhà cầm quyền
bắt giữ, rồi đày ra hải đảo, ông đã chủ động bàn với các
chức sắc thức thời trong làng tiên hành cuộc "cải lưcmg
hương chính", truớc hết vận động dân làng bỏ các hủ tục
lạc hậu, thực hiện nếp sống tiết kiệm, xây dựng đmh Ngô
Xá theo kiểu mới rộng lớn, cao ráo, thuận lợi cho việc hội
họp dân làng...
Để mở mang dân trí, ông và các chức sắc trong làng
đề nghị rửià cầm quyền cho xây trường tiểu học ngay tại
làng để tiện việc học hành của con em trong làng, cả con
em các làng lân cận cũng được đến học.
Về kiiìh tế, ông vận động dân làng phát triển các
ngành nghề, cử thanh niên trong làng đi học nghề mộc,
nghề thợ nề, vận động các gia đình mở lò sản xuất gạch
ngói. Nhờ vậy từ những năm 1930 đến trước Cách mạng
Tháng Tám năm 1945, làng Ngô Xá là một trong số ít làng
ở nông thôn Thanh Hóa có nhiều rửià ngói hơn nhà tranh
(ước khoảng 80% là nhà ngói), đó là một hiện tượng khá
hiếm và đặc sắc thời đó. Các tốp thợ nề, thợ mộc Ngô Xá
ngày càng phát triển, họ đi tới nhiều vùng quê trong tinh
để làm nghề, cải thiện đời sống và đem lại nguồn thu
104