Page 132 - Hỏi Đáp Về Quyền Con Người

cáo viên đặc biệt Cspecial rapporteur’), hay chuyên gia độc
lập {“independent expert”). Trong một sô' trường hỢp, Tổng

Thư ký cũng có thể chỉ định các đại diện đặc biệt (“special
representativc’) để thực hiện nhiệm vụ này.
Thủ tục kể trên đưỢc bắt đầu triển khai từ năm 1980
theo hai hình thức: a) Điều tra những vấn để nghiêm trọng
về nhân quyền (không hạn chế về lãnh thổ, gọi là điểu tra
theo chủ để - “thematic procedures”), và b) Điều tra những
vi phạm nhân quyền nghiêm trọng xảy ra ở một quốc gia
(gọi là điểu tra theo quốc gia - “country - basedprocedures’).
Đơn vị đầu tiên đưỢc ủy ban Nhân quyển của Liên hỢp

quốc thiết lập là Nhóm công tác về các vụ cưỡng bức mất
tích (1980). Tiếp theo đó, ủy ban Nhân quyền của Liên hỢp
quốc đã chỉ định các báo cáo viên đặc biệt để điểu tra về
những hình thức hành quyết độc đoán (1982), báo cáo viên
đặc biệt về tra tấn (1985), báo cáo viên đặc biệt về các hình
thức phân biệt đôi xử vể tôn giáo, tín ngưỡng (1986), báo
cáo viên đặc biệt về vấn để lính đánh thuê (1988), Nhóm

công tác vể các vụ bắt giữ tùy tiện (1991)... Các nhóm công
tác, báo cáo viên đặc biệt này có quyền tìm kiếm và tiếp
nhận thông tin có liên quan từ tất cả các nguồn có thể và áp
dụng các biện pháp điều tra thích hỢp để làm rõ vấn đề, sau
đó báo cáo vối ủy ban Nhân quyền của Liên hỢp quốc trong
phiên họp gần nhất. Tính đến đầu năm 2009, đã có 36 báo
cáo viên đặc biệt, đại diện đặc biệt, chuyên gia độc lập được
bổ nhiệm và ba nhóm công tác được thành lập để thực hiện
hoạt động điều tra bất thường nêu trên. Một số quôc gia đã
từng là địa bàn thực hiện thủ tục này bao gồm: Các lãnh thổ

132