Page 110 - Hướng Dẫn Thi THPT Quốc Gia Môn Văn
P. 110
di Cham. Moi cau tha neu mot chi tik, mot hinh anh that cu thk d6 ISn lugt khac sau, boi
dip timg net in tugng lam nen guong mat kho dau ciia que huong. Ruong dong kho chay.
Nha cira tan hoang. Duong lang ngo xom tieu dieu, vang ve. Gio day lira khoi hung tan
cua chiSn tranh li loan da trum phii, len loi den moi noi, moi chon tren que huong. Co the
VI moi dong tha ngin iy nhu mot ti§ng nkc bk giac c§t len tir coi long dau dan cua
Hoang Cam.
d) Tim triing va tap trung phan tich kiyeu to trong diem
Nha nghien cuu van hoc M.B. Khrapchenko da vief. "Tac pham nghe thuat la mot the
thong nhat phuc tap cua nhung thanh to qua lai vai nhau, dong thod cung phu thuoc Ian
nhau chu khong phai la tong so don gian cua nhung thanh to c6 gia tri ngang nhau"'.
Giua rk nhieu yeu to tao thknh noi dung true tiep cua tic pham bao gio cung c6 mot
s6 ylu t6 giu vai tro then chot. Chiing ta goi do la nhilng yeu to trong diem.
Yeu to trong diem la nhung tu, cau, hinh anh, chi tiet c6 y nghia the hien tap trung y
tinh ciia nha van, ket tinh cac khia canh ca ban thuoc noi dung, chii de tac pham. Co the
hinh dung trong tac pham yeu to trong diem nhu cho xoay ciia mot dong song, nhu nhung
dinh cao tu do phong tam mat nhin bao quat, hay nhu nhirng nut bam lam chuyen dong ca
he thong, nhung huyet ma diem vao do ca ca the se rung len.
Din vai mot doan tha, mot bai tha, khong nen va khong the quan tam ngang bang
nhau doi vai tat ca cac tu, cac eau. Can c6 y thiie tim va tim triing cac tu, hinh anh, chi
tiet, cau tha... quy tu y tinh chii yeu va sau xa cua tac gia. Co the lay vi du each phan tich
chir "hong " a cu6i bai tha Mo (Chieu toi) ciia Hoang Trung Thong: "Chi mot chii ay thoi
no du can lai vai ca hai muai bay chir kia dau nang den may di niia". Chit "hong " ay,
theo Hoang Trung Thong, la nhan tu ciia bai tha, nod eo dong nhiing tinh cam Ian lao, cao
dep ciia Ho Chi Minh trong hoan canh bi day ai nghiet nga. Tuang tu nhu the, chii
"sang " a eu6i bai Tuc canh Pdc Bo chinh 1^ nhan tu ciia bai tha noi tieng n^y:
Sang ra ba suoi, toi vao hang,
Chdo be, ran mang van son sang. ' • --"^
Ban da chong chenh dich sic Dang,
Cuoc d&i each mang that la sang.
Co nhieu quan niem ve sir sang, ve noi suang - kho trong cuoc song. Doi vod Ho Chi Minh,
sang la thanh dam ve dai song vat chat, la dugc song, dugc lam viec giiia thien nhien ki
thu. Trong hoan canh cong viec bgn be, dugc lam viec mot each chii dong, tu minh sap
xep, lam chii nep song ciia minh doi vai nguai each mang cung la sang. Cuoc dai each
mang that la sang khi c6 ich, khi dong gop dugc nhieu cho dan toe. Trong quan niem
sang nay da hai hoa thii lam tuyen ciia nguai xua va nhan sinh quan ciia chien si
' M.B. Klirapchenko, Cd tinh sang tgo cua nha van va suphdt trien ciia van hoc, NXB Van hoc,
1978, tr. 181.
109