Page 102 - Hướng Dẫn Thi THPT Quốc Gia Môn Văn
P. 102
la mot tuong quan cua ngon ngii, nhung tnrac khi la ngon ngu, no la mot tuong quan
ciia tinh cam."'
Nhu vay, khi nghi luan ve mot tac pham can c6 cai nhin bao quat, toan cue. Tac
pham van hoc la mot ca the song, la mot chinh the toan ven, trong do moi bp phan chi la
no khi t6n tai, tuang tac vai cac bo phan, y^u to khac. Nguai phan tich, binh giang phai
tranh tinh trang thdy cay ma khong thSy rung, sa ngap vao tung chi tiet, tung bo phan ma
quen m4t di cai nhin toan thk, t6ng hop. Yeu ckn nay hen he chat che vai nguyen tac dam
bao U'nh thong nhat giua npi dung va hinh thirc.
Vay lam the nao de dam bao duac tinh chinh the, toan ven ciia mot tac pham tha tru
tinh khi nghj luan?
Truac tien, khi phan tich tung chi tiet (tir, cau, hinh anh) phai xem xet, danh gia no
trong cic moi quan he, phai dat no trong chinh the tac pham. Nhieu hoc sinh to ra thich
thii vai hinh anh "siing ngui trai" trong cau tha "Heo hut con may sung ngici trai" a
Tay Tien ciia Quang Dung. Nhung khi yeu cau chi ra cai hay ciia hinh anh nay a dau thi
cac em lai liing tdng. Muon the, ta thir dat vao day nhung tu gan nghia c6 the dupe de
so sanh. Neu vi^t "siing dung trai" hay "siing cham trai" thi ciing dien ta dupe tam cao
song diu sao do con la su dung cham lanh lung ve mat ca hpc. Chir "ngui" da chuyen
sang trang thai cam nhan c6 cam giac, c6 phan ung va linh hon ciia sinh vat hpc.
Chi mot chii do thoi, hinh anh tha sinh dpng han len. Bang thii phap nhan each hoa,
Quang Dung mupn siing ma noi nguai do thoi. Dang sau hinh anh "siing ngiii trai"
chung ta nhan ra ve tinh nghich, ngang tang cua nhung chkng trai Tay Tien. Hp dang
treu diia, ngao nghe thach thuc vai gian kho. Mat khac, dat hinh anh nay trong toan bp
bai tha, trong dac diem tam h6n va but phap tha Quang Dung, cang hieu ro them cam
hiing lang man ciia nha tho nay. Mot nguai tha nhu the, ca ngpi mot doan binh nhu the
at tu nhien viet "siing ngui trai". Ban linh va y chi, hao hoa va lang man ciia "siing ngui
trai" nam trong he thong vai:
Anh ban ddi ddu khong buac nira
Guc len sung mu bo quen d&i. ; , ^z-. .. ,
Tay Tien doan binh khong moc toe "
Quan xanh mdu Id die oai hum. • - -
hay: " '
Rdi rdc bien cuang mo vien xic
Chien tru&ng di chdng tiec d&i xanh.
Nhu the, mot cau tha, mot hinh anh, mot tir c6 th^ dupe hieu diing v^ sau hon khi dat
trong cac m6i lien he truac, sau, trong khong khi chung ciia toan bai tha.
Xuan Dieu, Trd chuyen vai cac ban lam tha tre, Bao Van nghe, so 224, nam 1965.
101