Page 145 - Đinh Tiên Hoàng
P. 145
Các sử gia phong kiến đặc biệt chỉ trích Lê Hoàn và
Dương Vân Nga. Trong Đại Việt sử ký toàn thư, Ngô Sĩ
Liên viết;
"Đạo vợ chồng là đầu của nhân luân, dây mối của
vương hóa. Hạ kinh của Kinh Dịch nêu quẻ Hàm và quẻ
Hằng lên đầu, là để tỏ cái ý lấy đàn bà tất phải chính đáng.
Đại Hành thông dâm với vợ vua, đến chỗ nghiễm nhiên
lập làm hoàng hậu, mất cả lòng biết hổ thẹn. Đem cái thói
ấy truyền cho đời sau, con mình bắt chước mà dâm dật đến
nỗi mất nước, há chẳng phải là mở đầu mối họa đó sao?"
Các sử gia hiện đại có cái nhìn khác về Lê Hoàn và
Dương Vân Nga. Hoàng Xuân Hãn viết trong Hoàng Xuân
Hãn tuyển tập:
"... việc này trái với khuôn phép nhà nho. Các sử gia
nho xưa đã trịnh trọng chỉ trích như Ngô Sĩ Liên, Ngô Thì
Sĩ... Các vị ấy không hiểu rằng đời Đinh, Tiền Lê đạo Nho
chưa có ảnh hưởng gì sâu vào dân Việt cho đến nửa đời Trần
còn thế. Dân chúng đã lập đền thờ các vua EXnh Lê ừên nền
tảng cung điện Hoa Lư mà không quên bà Dương hậu,
không những thế mà còn tự hợp hai vua tô tượng hai vua
ngồi chung một toà với Dương hậu ở giữa. Nhưng đến đầu
đời Lê Thái Tổ cho là trái đạo mà bỏ đi! Tuy vậy các nho gia
phê bình cũng không ai trách bà mà chi trách Lê Hoàn".
Sử sách chỉ nhắc đến Dương Vân Nga là hoàng hậu hai
triều Đinh - Lê, nhưng gần đây có ý kiến cho rằng bà là
hoàng hậu ba triều. Theo cuốn Phả hệ họ Ngô Việt Nam, Gia
phả họ Đinh Danh ở Thái Bình thì bà Dương Thị là hoàng hậu
ba triều Trước khi lấy Đinh Tiên Hoàng, bà đã lấy Hậu
Ngô vương Ngô Xương Văn và sinh ra Ngô Nhật Khánh.
Điển hình trong số những người ủng hộ giả thiết này là ba
146
