Page 135 - Đinh Tiên Hoàng

Sơn hay Hành Khiển Quang Lộc đại vương. Chi có những
sắc phong thời Nguyễn mới ghi rõ "Định quốc công Nguyễn
Bặc". Cũng có thể truyền thuyết về Nguyễn Bặc bị đồng hóa
với truyền thuyết Quý Minh, Cao Sơn đại vương.
Theo truyền thuyết, Nguyễn Bặc bị hành quyết ở ven
bờ hữu ngạn sông Chanh, nơi hành dinh của ông. Con
cháu bí mật đưa xác ông về quê, chôn cất ông ở gò Con Cá,
cánh đồng chùa thôn Vĩnh Ninh (nay thuộc xã Gia Lập,
huyện Gia Viễn). Sau đó con cháu phát tán đi các nơi, mai
danh ẩn tích' đến thế lỷ XVII, ông Nguyễn Tài Nông từ Gia
Miêu ngoại, huyện Tống Sơn (nay là làng Gia Miêu, xã Hà
Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa) mới về xã Đại
Hoàng huyện Gia Viễn (nay là xã Gia Phương, huyện Gia
Viễn tỉnh Ninh Bình) giữ mộ tổ Nguyễn Bặc. Đây là quê
hương của Đinh Bộ Lĩnh và Nguyễn Bặc. Nhân dân địa
phương có câu "Đại Hữu sinh vương, Điềm Giương sinh
thánh" (Nghĩa là làng Đại Hữu sinh ra vua Đinh, làng
Điềm Giương tức Điềm Giang, nói hiệp vần sinh ra thánh
Nguyễn Minh Không). Làng Đại Hữu xưa là Đại Hoàng,
trước Cách mạng tháng Tám năm 1945 có ba thôn: Văn
Bòng, Văn Hà, Vĩnh Ninh. Ngày nay ở làng Văn Bòng có
xóm Văn Bòng là dấu tích địa danh của sách Bông xưa. ở
thôn Vĩnh Ninh có nhà thờ Nguyễn Bặc tại thung Mã
Tướng dưới chân núi Hồ cạnh núi Lỳ Lân, gần mộ phát
tích của nhà Đinh.
Nhà thờ họ Nguyễn ở thôn Vĩnh Ninh do cụ Nguyễn
Tài Nông dựng lên thờ ông tổ Nguyễn Bặc. về sau, con
cháu thờ phụ ông Nguyễn Tài Nông và các cụ tổ tiếp theo.
Xưa kia nhà thờ rất bề thế, kiến trúc kiểu "tiền nhất - hậu
Đinh". Tiền đường 5 gian bằng gỗ xoan, mít vì kèo kiểu

136