Page 75 - Diện Mạo Và Triển Vọng Của Xã Hội Tri Thức
P. 75
hàng hoá trao đổi. Chính vì vậy, các nhà khoa học đã đi đến
một quan điểm cho rằng đã đến lúc phải chuyển sang một
kiểu xã hội mới: xã hội tri thức.
4. Khái niêm và những đặc điểm của xã hội tri thức
a. Những nỗ lực nhằm xác định xã hội tri thức
Như chúng tôi đã nói, hiện tại “thông tin” và “tri thức”
nhiều khi vẫn còn được dùng lẫn cho nhau. Chẳng hạn như
khi vỊ giáo sư người Đức Nico Stehr tuyên bô": “Khôi lượng
tri thức được cung cấp cho chúng ta hiện cứ sau năm năm
lại tăng lên gấp đôi”’, thì tôi ngờ rằng ông đang ám chỉ đó
là “khôi lượng thông tin” (hay ít ra là “khôi lượng thông tin
và tri thức”). Chính vì thế mà khái niệm “xã hội thông tin”
và khái niệm “xã hội tri thức” cũng nhiều khi được dùng lẫn
cho nhau hoặc dùng ghép làm một như chúng tôi đã trình
bày. Tuy nhiên, trong nỗ lực của nhiều người, hiện tại việc
sử dụng khái niệm “xã hội tri thức” được hiểu là một nỗ lực
mới nhằm hướng tới dùng nó để thay thế cho khái niệm “xã
hội thông tin”.
Xã hội tri thức cũng là một khái niệm tương đôl mới ở
Việt Nam. Ngay cả ở cấp độ thế giới thì, mặc dù xuất hiện
từ năm 1969, nhưng chỉ từ hơn mười năm trở lại đây nó mới
bắt đầu được nhắc đến nhiều, và chỉ vài năm gần đây nó
mói thật sự nhận được sự quan tâm thoả đáng.
Cũng giông như với trường hỢp của khái niệm “xã hội
thông tin”, khái niệm “xã hội tri thức” cũng gặp phải những
khó khăn trong định nghĩa. Trên tinh thần này, chúng tôi
1. Nico Stehr; “A World Made of Knovvledge”, Tlđd, tr. 89.
75