Page 32 - Diện Mạo Và Triển Vọng Của Xã Hội Tri Thức

f hậu Ford\ xã hội hậu hiện đại, xã hội tri thức, xã hội viễn

thông - tin học (tiếng Anh: “telematic society”), cuộc cách
mạng thông tin, và xã hội mạng (Manuel Castells)”^.
Đi ngưỢc dòng lịch sử trở lại những năm giữa thê kỷ XX,
thuật ngữ khái niệm “xã hội thông tin” lần đầu tiên xuất
hiện cũng liên quan chặt chẽ đến công nghệ thông tin. Cũng
theo từ điển Wikipedia, thì thuật ngữ “xã hội thông tin” lần

đầu tiên được đưa ra là do nhà kinh'tế học ngưòi Mỹ gốc Áo
Fritz Machlup. Machlup đã bàn đến khái niệm này cùng
khái niệm ngành “công nghiệp tri thức” trong cuốn sách
xuất bản năm 1962 của ông với nhan đề: sản xuất và phân
phôi tri thức ở Hoa Kỳ. Cuô"n sách sau đó đã được dịch sang
tiếng Nga và tiếng Nhật. Và người Nhật cũng nghiên cứu
xã hội thông tin và coi nó là giai đoạn phát triển cao nhất
của xã hội, tương tự như trong tiến hoá sinh học.

1. Theo từ điển Wikipedia, xã hội thời hậu Ford là thuật ngữ dùng
đê chỉ phương thức sản xuất cùng vỏi hệ thông kinh tê - xã hội gắn liền
với nó ỏ hầu hết các nưốc công nghiệp hiện nay. Nó đôi lập với thuật ngữ
“xã hội thời Ford”, một thuật ngữ dùng để chỉ phương pháp sản xuất và
hệ thốhg kinh tế - xã hội với điển hình là các nhà máy ôtô của Henry
Ford, trong đó công nhân làm việc theo một dây chuyền sản xuất, thực
hiện những nhiệm vụ chuyên môn theo cách lặp đi lặp lại. Phương thức
thời hậu Ford có những thuộc tính đặc trưng như sau: - Nó có các công
nghệ thông tin mới; - Nó nhấn mạnh đến các loại người tiêu thụ, trái vối
trước đây người ta thường nhấn mạnh đến giai cấp xã hội; - Sự nôi lên
của khu vực dịch vụ và của tầng lớp công nhân áo trắng; - Việc nữ hoá lực
lượng lao động; - Việc toàn cầu hoá thị trường tài chính. Xem Wikipedia,
mục từ “Post-Fordism”, http://www.wikipedia.org.
2. Xem Wikipedia, mục từ “Information society”, http://www.
wikipedia.org.

32