Page 463 - Di Tích Lịch Sử
P. 463
Plei Kẩn (theo tiếng nói của người dân tộc Xêđăng có nghĩa là làng lớn) trước
năm 1965 là một làng của đổng bào dân tộc Xêđăng. Họ chung sống hoà thuận cùng
các dân tộc anh em: Brâu, HLăng, Kdong trong khu vực ngã ba biên giới ba nước Việt
Nam, Lào, Campuchia.
Vị trí chiến lược quan trọng ở khu vực ngã ba biên giới Đông Dương đã được
chính quyển Mỹ ngụy nhận thức một cách sâu sắc và rõ nét. Năm 1965, nhằm thực
hiện chính sách dồn dân lập ấp để cách li đổng bào với lực lượng cách mạng, Mỹ đã
dồn dân vê' làng Đắk Rnăng (Tần Cảnh) lập ấp chiến lược. Cuối năm 1966, Mỹ tiến
hành xây dựng Plei Kần thành một cụm cứ điểm án ngữ ngã ba biên giới nhằm chặn
sự tiến công của bộ đội chủ lực của ta từ Bắc vào và từ Lào, Campuchia sang.
vể phía ta cũng xác định Plei Kẩn là một cứ điểm quan trọng trên con đường
hành lang biên giới này. Quân và dân ta đã tổ chức nhiều trận đánh: năm 1967, tháng
2/1969, 1970, 1971 và tháng 5/1972. Trong các trận đánh đó có hai lần chúng ta phải
ra quân với lực lượng trung đoàn bộ binh cộng với xe tăng và pháo binh yểm trỢ song
không tiêu diệt được.
Đầu tháng 10/1972, nhằm hoàn chỉnh vùng giải phóng, mở rộng hành lang chuyển
xuống phía đông và khai thông biên giới, Bộ Tư lệnh mặt trận Tây Nguyên đã giao
cho sư đoàn 10 nhiệm vụ tiêu diệt cụm cứ điểm này. Trung đoàn 66, tiểu đoàn 37 đặc
công và toàn bộ lực lượng pháo binh sư đoàn được lệnh tiến đánh cứ điểm Plei Kần.
Cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt. Địch cho 57 lượt máy bay bắn phá trận địa pháo
của ta. Song với tinh thẩn chiến đấu dũng cảm, ngoan cường, sau hơn hai ngày đêm
chiến đấu, 18h30 ngày 12/10/1972 chúng ta đã hoàn toàn làm chủ khu trung tầm chỉ
huy (Khu A) của địch. Trung đoàn 66 cùng tiểu đoàn 37 đặc công được sự chi viện đắc
lực của nháo binh đã hoàn toàn làm chủ căn cứ Plei Kần. Chúng ta đã xóa sổ một tiểu
đoàn mà địch đã phong tặng “Tiểu đoàn Anh hùng” của Mỹ.
Cứ điểm Plei Kân bị xóa sổ, mở ra vùng giải phóng rộng lớn, khai thông tuyến hành
lang biên giới Đông Dương. Con đường vận tải chiến lược của ta từ hậu phương lớn
miền Bắc chi viện cho chiến trường miển Nam bằng con đường Hổ Chí Minh trở thành
một hệ thống liên hoàn, vững chắc, mở đầu cho sự thất bại dầy chuyển, đi đến sự sụp
đổ thảm hại của toàn bộ hệ thống chính quyển tay sai và bọn đế quốc trên mặt trận Tầy
Nguyên nói riêng và góp phần làm lên đại thắng mùa xuân năm 1975. Với ý nghĩa to lớn
như vậy, địa điểm chiến thắng Plei Kấn đã được Bộ Vân hoá - Thông tin công nhận là
Di tích Lịch sử cấp Quốc gia theo Quyết định số 06/2000/QĐ-BVHTT ngày 13/4/2000.
Ngày nay đến với vùng đất Plei Kần, du khách sẽ được chứng kiến sự đổi thay
nhanh chóng ở nơi đây. Bên cạnh di tích chiến thắng Plei Kần du khách còn có điểu
kiện ghé thăm khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Bờ Y. Đây là khu kinh tế cửa khẩu của
Việt Nam có môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi nhất theo các quy định hiện
hành, phù hợp với cơ chế thị trường. Đặc biệt sau khi ghé thăm Khu du tích chiến
thắng Plei Kần, du khách không thể bỏ qua một địa điểm du lịch nổi tiếng của huyện
Ngọc Hổi nói riêng và Kon Tum nói chung, đó là Vườn quốc gia Chư Mom Ray với
tính đa dạng sinh học cao nhất trong hệ thống các vườn quốc gia trên cả nước.
Một s ố bi tícli lỊcVi sử - VÂM VioÁ Việt Nikni
C 4 7 0 >