Page 255 - Di Tích Lịch Sử

115km vê' phía đông nam, chùa Keo có khá nhiểu điểm thuận lợi vê' mặt giao thông.
Từ thành phố Nam Định, đi dọc Quốc lộ 10, qua cầu Tân Đệ, rẽ phải, theo đê sông
Hồng, đi khoảng lOkm là đến chùa. Nằm ở chần đê sông Hồng, giữa vùng đồng bằng
không một bóng núi non, chùa Keo với gác chuông như một hoa sen vươn lên giữa
biển lúa xanh rờn được vun bón bởi phù sa sông Hồng do nước sông Trà Lĩnh bồi đắp.
Chùa đã được công nhận là Di tích Lịch sử cấp Quốc gia năm 1989 theo Quyết định
SỐ1851VH/QĐ
Cũng giống như chùa Keo Hành Thiện Xuân Trường, chùa Keo Thái Bình có
nguổn gốc từ thế kỉ XI, do Thiển sư Dương Không Lộ xây dựng ở vùng Giao Thủy với
tên gọi ban đẩu là Nghiêm Quang tự. Theo thời gian, nước sông Hổng xói mòn dấn
nền chùa và đến năm 1611, một trận lũ lớn đã cuốn trôi cả làng mạc lẫn ngôi chùa.
Dân làng Keo phải bỏ quê cha đất tổ ra đi: một nửa vượt sông đến định cư ở phía đông
bắc tả ngạn sông Hồng, vê' sau dựng nên chùa Keo - Thái Bình.
Văn bia và địa bạ chùa Keo còn ghi lại diện tích toàn khu kiến trúc chùa rộng
khoảng 58.000m^, gồm nhiểu ngôi nhà làm thành những cụm kiến trúc khác nhau.
Hiện nay toàn bộ kiến trúc chùa còn lại 17 công trình, gồm 128 gian xảy dựng theo
kiểu “Nội công ngoại quốc”.
Từ cột cờ cao 25m ở ngoài cùng, đi qua một sần lát đá, du khách sẽ đến tam quan
ngoại, hổ sen, tam quan nội với bộ cánh cửa mang phong cách thời Lê cao 2m, rộng
2,6m, chạm một ổ rồng với rông mẹ và rổng con, chẩu mặt nguyệt. Gác chuông chùa Keo
là một công trình nghệ thuật bằng gỗ độc đáo, được dựng trên một nến gạch xây vuông
vắn, cao 1 l,04m gồm 3 tẩng mái, kết cấu bằng những con sơn chồng lên nhau. Bộ khung
gác chuông làm bằng gỗ liên kết với nhau bằng mộng ngậm, nâng bổng 12 mái ngói với
12 đao loan uốn cong dáng vẻ thanh thoát, nhẹ nhàng. Tẩng một treo khánh đá l,2m và
chuông đổng cao l,3m, đường kính Im đúc vào thời Lê Hy Tông (1686); hai tẩng trên
treo chuông nhỏ cao 0,62m, đường kính 0,69m đúc vào năm 1796.
Qua tam quan, đi tiếp vào chùa, ở hai bên là 24 gian hành lang là khách hành hương
sắm lễ vào chùa lễ Phật. Phẩn chính của ngôi chùa là nơi thờ Phật gổm ba ngôi nhà nối
vào nhau. Ngôi nhà ở ngoài, gọi là chùa Hộ, ngôi nhà ở giữa gọi là ống muống và ngôi
nhà trong là Phật điện. Toàn bộ khu thờ Phật của chùa Keo có gần 100 pho tượng.
Đến thăm chùa, ta có thể nhìn thấy những đổ thờ quý giá tương truyền là đồ dùng
của Thiển sư Không Lộ như bộ tràng hạt bằng ngà, một bình vôi to và ba vỏ ốc lóng
lánh như dát vàng mà tương truyền rằng chính do Không Lộ nhặt được thuở còn làm
nghể đánh cá và giữ làm chén uống nước trong những năm tháng tu hành. Tương
truyển rằng, từ khi đắc đạo, Thiển sư Không Lộ có khả năng bay trên không, đi trên
mặt nước và thuần phục được rắn, hổ. Truyền thuyết còn kể rằng trước khi viên tịch,
Ngài hoá thành khúc gỗ trầm hương, lấy áo đắp lên và khúc gỗ biến thành tượng.
Thánh tượng này nay còn lưu giữ trong hậu cung của chùa. Trải qua gần 400 năm tu
bổ, tôn tạo, chùa Keo vẫn giữ nguyên bản sắc kiến trúc độc đáo của mình. Gác chuông
với bộ mái kết cấu gần 100 đầu voi là viên ngọc quý trong gia tài kiến trúc 'Việt Nam.
Bộ cánh cửa chạm rông là bộ cửa độc đáo của cả nước. Ngoài ra, chùa còn bảo lưu

Một *ố tícli ÍỊcVi - VẲM VioÁ Vỉệt NAtri
( 258 )