Page 84 - Di Tích Lịch Sử Đền Trần - Chùa Tháp

+ Lớp thứ nhất là tượng Tam Thế: là ba pho tượng giống
nhau về kích thước và đều đứng trên toà sen. Đây là sự tượng
trưng cho hiên diện của Phật giáo ở cả ba thèd: quá khứ, hiện

tại, vị lai với ý nghĩa cao - rộng nhất nên bộ ba tượng Tam Thế
bao giờ cũng được bày ở vị trí cao nhất và xa nhất của toà
Thượng điện. Qúa khứ là Phật A - Di - Đà (có tài liệu cho rằng
là phật Ca Diếp), hiện tại là phật Thích Ca, tưofng lai là phật Di

Lặc. Vì là sự tượng trưng rộng lớn nên cả ba pho đồng dạng,
không có đặc điểm riêng và cá tính (đôi khi cũng có ngoại lệ
như ở chùa Tây Phương và Bút Tháp là một trong ba pho tượng
đang giơ một tay xoè ngón trỏ và ngón út - đó là Phật Thích Ca
đang thuyết giảng giáo lý). Các pho Tam thế Việt Nam thường

có đặc điểm chung là đầu tóc xoắn ốc nên dân gian gọi là “bụt
ốc”. Sau lưng mỗi tượng đôi khi tạc vầng hào quang, chạm trổ
hình mây, hoa lá tinh tế.

+ Lớp thứ hai là Di Đà Tam Tôn (còn gọi là Tây phương
tam thánh) là bộ ba pho tượng phật đặt ở hàng thứ 5 tính từ
Thích Ca sơ sinh về phía sau và ngay phía trước hàng Tam thế.

Các pho tượng này ít khi được tạc giống nhau. Pho chính giữa
là tượng Thích Ca giáo chủ (số 4), tượng có kích thước lớn,
thân hình đẫy đà, khuôn mặt tròn đầy, u trên đầu (nhục kế) nổi
cao, tóc xoắn ốc, trang phục gần như Quan Âm toạ sơn, nhưng

tạo thành nhiều lớp hơn, dáng ngồi toạ thiền trên toà sen, hai
tay lồng vào nhau, hai ngón tay cái chạm nhau theo thế định
ấn. hai bên là Văn Thù và Phổ Hiền (cả hai vị đang làm nhiệm
vụ trợ thủ và tư vấn cho Phật).

77