Page 355 - Dạy Học Vật Lý

Maicơn Pharađây (1791-1867)

Pharađây cũng dành khá nhiều thời gian tham gia việc chế tạo các hải
đăng, chống sự gặm mòn các đáy tàu biển. Pharađây cũng hoạt động tích cực

trong ngành mà ngày nay ta gọi là ngành khoa học môi trưòng. ông tham gia vào
việc điều tra tình trạng ô nhiễm công nghiệp ở Xvenxi (Swansea) và làm cố vấn

cho bộ phận chống ô nhiễm không khí tại sở đúc tiền hoàng gia. Tháng 7 năm

1855, Pharađây viết một bức thư gửi cho báo Dơ Thamơ (The Times) về chủ đề
sự nhiễm bẩn của sông Thêm.

Hoạt động ngoài nghiên cứu khoa học quan trọng nhất của Pharađây phải
kê đến hoạt động giảng dạy trong nhà trưòng, diễn giảng, diễn thuyết trước công

chúng, nói chuyện khoa học,... . Năm 1862, ông trình bày những quan điểm giáo
dục của ông trước ủy ban Các Nhà trưòng công lập, trong đó ông biểu lộ thái độ

không đồng tình với tình trạng mê

hoặc của công chúng về thôi miên,
lên đồng, bói bài. ông cho đó là

điều đáng trách cả phía công chúng

cũng như phía hệ thống giáo dục
Ngôi nhà của Pharađây (bên trải)
quốc gia. (Cách quảng tnrờng Hem tơn Cot gần 200m, nơi
đâv ông đã sông trong những năm cuối đời và
Từ năm 1816 đến năm cũng là nơi ông đã ra đi về cõi vĩnh hằng
1818 ông tham gia giảng dạy tại hội Triết học thành phố. Công việc này là một cơ

hội để ông nhìn lại những bài giảng của ông trong những năm trước, do đó ông đã
bổ sung, sửa chừa, đính chính những thiếu sót trong các bài giảng đó. Năm 1826

ông đề xuất ý kiến tổ chức diễn giảng các vấn đề khoa học trước công chúng dưới

hai hình thức: các bài giảng chiều thứ sáu (hàng tuần) của Học viện Hoàng gia (để
tăng thu nhập cho Học viện) và các bài giảng Nôen (hàng năm).

Riêng đối với hình thức bài giảng Nôen thì trong khoảng thời gian 1827 -
1860 Pharađây đã thực hiện 19 bài giảng tại Học viện Hoàng gia, đối tượng là

355