Page 110 - Dạt Dào Sông Nước
P. 110

động viên  nhau vượt qua tất cả,  chí thú  làm ăn để tạo nên
     mảnh đất đầy hương vị  ngọt ngào này.

          Cũng  thời  gian  này,  ở  Trung  Quốc,  nhà  Thanh  thay
     thế nhà  Minh.  Phong trào  "phản  Thanh  phục  Minh"  thất
     bại, các tướng Dương Ngạn  Địch, Trần Thượng Xuyên đem

     binh thuyền  chở 3.000  binh  sĩ và gia quyến vượt biển vào
     Đàng Trong, được chúa Nguyễn dung nạp.  Họ đã góp phần
     khai  phá đất hoang vùng Mĩ Tho,  Sa  Đéc.
          Mạc  Cửu,  một  thương  gia  Trung  Quốc  chạy  loạn
     sang  là  người  có công khai  phá  khiến  đất  Hà Tiên  trở nên

     trù phú.
          Sau khi đánh thắng Tây Sơn, thống nhất đất nước, triều
     đình  nhà  Nguyễn  rất  chú  ý  khuyến  khích  nông  dân  khai

     khẩn vùng đồng bằng sông Cửu  Long.  Năm  1802, vua Gia
     Long  hạ chiếu:  "Người nào không có điền sản  thì cấp cho
     ruộng hoang và cho vay thóc giống đợi khi thu hoạch xong
     trả  lại  cho  nhà  nước".  Năm  1833,  Minh  Mạng  lại  ra  chỉ
     dụ;  "Nếu người đi khẩn  hoang thiếu trâu cày  điền  khí và
      lúa giống  thì  các  quan  phải  cấp phát".  Ngoài  ra  còn  bắt
     quan  lại  địa  phương  đôn  đốc  dân  đi  khẩn  hoang;  căn  cứ

     vào diện tích trồng trọt gia tăng hay giảm  sút do bỏ hoang
     đất đai  mà thưởng phạt quan  lại địa phương từ xã đến tỉnh.
          Triều  đình  còn  mộ  dân  và  tổ chức  cho  binh  lính  lập

     đồn điền. Thời Minh Mạng, hoạt động này được đẩy mạnh,
     đồn điền được  lập nhiều nơi, đặc biệt ở vùng biên giới,  hải
     đảo như Hà Tiên, Côn Lôn... Bên cạnh đó, để giảm bớt gánh


                                  109
   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114   115