Page 105 - Dạt Dào Sông Nước
P. 105
QUÀ CỦA DÒNG SÔNG, CÔNG sức NGƯỜI KHAI PHÁ
Dòng Mêkông chảy qua năm nước chủ yếu theo chiều
bắc - nam, đến Tônglê Sap, sông chia làm hai và chuyển
hướng về phía tây nam. Bởi đây là một cấu trúc địa hào
nằm trên đứt gãy sâu, bị khống chế bởi hai khối nâng
ở hai bên: một bên ở phía tây nam Campuchia là dây
Đamrei, và một bên ở phía đông là Tây Nguyên và khối
Trường Sơn Nam.
Nhờ vậy mà chi lưu của sông Cửu Long chở phù sa trên
đường thiên lí về đắp bồi nên đồng bằng Tây Nam Bộ.
Đồng bằng sông cửu Long là một đồng bằng trẻ. Cách
đây 9.000 năm, nơi đây vẫn là vùng biển cạn, rừng ngập
mặn mọc sát chân núi Thất Sơn. Mực nước biển cao hơn
bây giờ 3 - 4 m.
Cách nay 8.000 năm, mực nước biển hạ thấp dần.
Suốt 2.000 năm sau dòng sông mải miết đem phù sa bồi
đắp tạo nên một bề mặt đồng bằng ẩm ướt, rừng ngập mặn
lùi dần ra tới bờ Biển Đông và Biển Tây (vịnh Thái Lan).
Nhưng mực nước biển vẫn dập dềnh khi nâng khi hạ.
Cách đây 6.000 năm tới 5.000 năm, nước biển lại dâng
cao, rừng ngập mặn bị chôn vùi dưới phù sa tạo thành lớp
than bùn ở độ sâu 1 - 2 m như ta thấy hiện nay. Đồng thời
các giồng đất cao duyên hải được hình thành dọc bờ biển,
che chắn phía bên trong là các vijng trũng đầm lầy như
Đồng Tháp Mười, u Minh, và vùng Tứ giác Long Xuyên. Các
104