Page 135 - Chăm Sóc Sức Khoẻ Bằng Y Học Cổ Truyền

chê mộc, nếu có hạ sườn đầy tức, can khí hoàn
nghịch khử đại táo gia mẫu lệ...

Khi dùng bài này cần phải phân biệt bệnh ở
phần khí hay ở phần huyết, có nhiệt hay không, tỳ vị
hư hay thực. Giả như bệnh ở phần khí, có nhiệt, tỳ vị
hư dùng thì thích hợp. Ngược lại bệnh ở phần huyết,
không có nhiệt, tỳ vị thực thì không nên dùng.

Tứ nghịch tán:
Sài hồ, bạch thược, chỉ thực, chích thảo.
Là bài thuốc chữa chứng tứ chí quyết nghịch do
lương khí hội uất, nhiệt tà chuyên kinh, cho nên có
tên là tứ nghịch. Sài hồ cùng dùng với chỉ thực có
khả năng thăng thanh giáng trọc, bạch thược cùng
dùng với chỉ thực có khả năng sơ tràng, khí trệ,
bạch thược dùng với cam thảo để giảm đau. Công
năng của bài thuốc là sơ can, lý tỳ, điều khí khử
trệ là bài thuốc thường dùng cho bệnh của can.

Sài hồ sơ can tán:
Sài hồ, bạch thược, xuyên khung, chỉ xác,
Hương phụ, chích thảo; là bài tứ nghịch tán gia
xuyên khung, Hương phụ, hòa huyết, lý khí đê trị
những trường hợp hiếp thống hàn nhiệt vãng lai,
mục đích của bài thuốic là đê sơ can. Phương pháp
sơ can lấy điều khí làm chủ, nhưng không phải khí
thái quá. Trong bài dùng sài hồ, chỉ xác, Hương
phụ lý khí làm chủ, bạch thược, xuyên khung hòa
huyết làm tả, cam thảo đê hòa hoãn.

136