Page 127 - Chăm Sóc Sức Khoẻ Bằng Y Học Cổ Truyền

+ Phép bổ can huyết: Dùng đương qui, tục
đoạn, ngưu tất, xuyên khung.
+ Phép bổ can khí: Dùng thiên ma, bạch truật,
cúc hoa, sinh địa, tê tân, đỗ trọng.
Các phương pháp điều trị bệnh can đều căn cứ
vào chứng hậu đê đề xuất, nhưng cũng có không ít
những danh từ khác nhau mà thực tê lại có ý
nghĩa giống nhau như:
- BỔ can, dưỡng can, tư can: Can chủ tàng
huyết hư tất phải dùng tư nhuận để bổ dưỡng cho
nên gọi là bổ, dưỡng, tư. Ba cách gọi khác nhau
nhưng cũng chung một mục đích là điều trị can
huyết bất túc.
- Nhu can, hoãn can, hòa can: Can là tạng
cương có tính khổ cấp thường xuất hiện can khí
thượng nghịch, can hỏa xung kích. Cương thì dùng
thư để ức chế, cấp thì dùng vị ngọt để giải, mục
đích là đê hòa giải. Cho nên gọi là nhu, hoãn, hòa.
Những phương pháp này thường dùng đê trị chứng
can khí, can hỏa mà căn bản là do huyết hư gây
nên, còn có ý nghĩa điều dưỡng.
- Liễm can: Huyết hư dương không tiềm tàng
được, hỏa phong và bốc lên. Trong phép tư dưỡng
phải gia thêm vị có tác dụng toan khu, khiến cho
âm xúc túc thì dương tư liễm, phong tự dẹp nên gọi
là liễm. Liễm can thường dùng cho chứng hậu của
can dương, can phong.

128