Page 8 - Các Vị Vua Triều Lý

chọn thành Đại La làm thủ đô (sau là Thăng Long tức
Hà Nội ngày nay) đánh dấu sự cai trị dựa vào sức mạnh
kinh tế và lòng dân hơn là sức mạnh quân sự để phòng
thủ như các triều đại trước. Quốc hiệu Đại Việt của Việt
Nam đã xuất hiện từ tháng 10 âm lịch năm 1054 khi vua
Lý Thánh Tông lên ngôi.

về quản lý hành chính, triều đình gồm 3 bộ phận,
đó là các cơ quan giúp việc cho hoàng đế: sảnh, hàn lâm
viện, các cơ quan đầu não của triều đình: khu mật viện,
bộ và các cơ quan giúp việc cho triều đình: viện, ty...
Tướng công, thái phó là những người có nhiệm vụ trực
tiếp điều khiển toàn bộ chính quyền. Giúp việc cho họ là
tả tham tri chính sự, hữu tham tri chính sự, hành khiển
cùng khu mật viện và bộ. Dưới triều đình là các cấp
hành chính ở địa phương như phủ, lộ, châu, trại, huyện,
hương, giáp, phường, sách, động. Đứng đầu bộ máy
hành chính của các phủ, lộ là tri phủ, phán phủ, của các
châu là tri châu, của các trại, đạo là quan mục. Đứng đầu
bộ máy hành chính của các huyện là huyện lệnh. Dưới
huyện là đơn vị giáp và thôn.
về pháp luật, cơ quan chuyên trách pháp luật của
nhà Lý là bộ Hình và Thẩm hình viện. Đảm nhận chức
vụ này thường là á tướng kiêm nhiệm. Trong một số
trường hợp, vua đích thân xử án. Khi có dịp lễ hội, cầu
đảo hay thay đổi thời tiết hoặc vua mới lên ngôi...
thường có lệnh chẩn tế hoặc tha tù. Pháp luật nhà Lý
phản ánh và chấp nhận sự xuất hiện của chế độ tư hữu
ruộng đất. Đã có quy định phép chuộc ruộng và nhận