Page 13 - Các Vị Vua Triều Lý
P. 13
về nghệ thuật, cung điện thời Lý đều được làm bằng
gỗ, lợp ngói ống, có đầu bít ngói hình rồng, hình
phượng, hình hoa sen, tạo thành một diềm mái trước lầu
rồng, gác phượng. Hát chèo, múa rối nước thời này rất
phát triển. Dàn nhạc có trống, đàn, sáo, nhị. Nhiều trò
chơi dân gian như đá cầu, vật, đua thuyền rất được ham
chuộng. Một nhân vật trong nghệ thuật dân gian múa
rối nước hình thành từ thời Lý còn truyền đến ngày nay
là Chú lỉu . Ảnh hưởng của Phật giáo thể hiện rõ qua đặc
điểm kiến trúc của các công trình xây dựng giai đoạn
này như: chùa Keo, chùa Trấn Quốc, chùa Một Cột, chùa
Thầy,... với các chi tiết như đuôi mái cong, "lưỡng long
chầu nguyệt"... Các chùa thời Lý thường có 4 cấp, xây
dựng men theo triền núi, và có mặt bằng hình vuông
hoặc hình tròn, trung tâm chùa là tháp cao có tượng
Phật đật trong. Đáng chú ý là tượng Phật ở Chùa Phật
Tích, tạc bằng đá hoa cương xanh, tượng cao 1,87 m, kể
cả bệ là 2,77 m. Trên bệ và trong những cánh sen, có
hình rồng và hoa lá. về điêu khắc, tới nay còn một số tác
phẩm như tượng sư tử, voi, trâu, ngựa, tê giác bằng đá.
Nhìn chung, nghệ thuật thời này phong phú và đa dạng.
Nổi bật là hình tượng rồng, có trên các đồ dùng, trên các
đĩa gốm, men, các loại gạch gốm, trên các cửa gỗ ra vào
của công trình.
Nhà Lý suy tàn từ thời vua Lý Cao Tông. Đại Việt sử
ký toàn thư nhận xét vua Cao Tông chơi bời vô độ, chính
sự hình pháp không rõ ràng, giặc cướp nổi như ong,
đói kém liền năm, cơ nghiệp nhà Lý từ đấy suy. Nhà Lý