Page 73 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam
P. 73
lA Tủ sách 'Việt Nam - đất nước, con ngưàí'
đồng để trốn chạy về nước (Việt Nam sửluực, tr. 154 - VNSL).
Lui về Vạn Kiếp rỏi qua đòi
Tháng Tư (âm lịch) năm Kỷ Sửu (1289), luận công đánh
đuổi quân Nguyên Mông, Trần Hưng Đạo được phong tước
Hưng Đạo Đại vưong. Sau đó, ông lui về ờ Vạn Kiếp, là noi ông
được phong ấp (nay thuộc xã Hưng Đạo, thị xã Chí Linh,
tỉnh Hải Dưong). Nhân dân lúc bấy giờ kính trọng ông, lập đền
thờ sống (sinh từ) ông ở Vạn Kiếp. Tại đền có bài văn bia của
vua Trần Thánh Tông, ví ông vói Thượng phụ (tức Khưong Tử
Nha) (Theo Nguyễn Huệ Chi (tr. 1799).
Tháng Sáu (âm lịch) năm Canh Tý (1300), ông lâm bệnh,
được vua Trần Anh Tông tới thăm và hỏi về kế sách chống
ngăn “giặc phưong Bắc”. Chữa mãi không khỏi bệnh, ông mất
ngày 20 tháng Tám (âm lịch) năm ấy, thọ khoảng 70 tuổi.
Khi sắp mất, Trần Hưng Đạo dặn các con rằng: "Ta chết thì
phải hỏa táng, lấy vật tròn đựng xương, bí mật chôn trong vườn
An Lạc, rồi san đất và trồng cây như cũ, để người đời không biết
chỗ nào, lại phải làm sao cho mau mục"(tr. 78)*’*
Nghe tin Trần Hung Đạo mất, triều đình nhà Trần phong
tặng ông là 'Thái sư Thượng Phụ Quốc công Nhân Vũ Hưng
Đạo Đại Vưong”. ông được nhân dân cả nước tôn vinh là 'ĩ)ức
Thánh Trần” và lập đền thờ ở nhiều noi, song nổi tiếng hon cả
là Đền Kiếp Bạc ở xã Hưng Đạo (Chí Linh, Hải Dương). Đây là
nơi ông lập căn cứ, tích trữ lương thực, huấn luyện quân sĩ
trong các cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông.
Lời di chúc này liệu có gắn vói “Viên Lảng” (tức là vườn mộ của ông) mà dân
gian thường gọi ờ một quả đồi nhỏ cách Kiếp Bạc 100 m về phía Nam (?).
Cho đến nay, các nhà khảo cổ, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được
mộ phần của Trần Hưng Đạo ờ đâu. Theo (1).