Page 66 - Bí Mật Về Thế Giới Động Vật

Âm thanh mà loài cá phát ra vô cùng phong phú: cá ông cụ có thể
phát ra âm thanh như tiếng ho của ông già, vì thế mọi ngưòi thường gọi
chúng là "cá ông cụ". Âm thanh mà locài hải mã phát ra lại giống như tiếng
trống đánli; còn âm thanh phát ra của cá nóc hộp giống như tiếng chó sủa.
Âm thanh của cá trúc mạch thì lại thường xuyên thay đổi: lúc thì giống
như tiếng rên, lúc lại như tiếng lọn nái kêu. Âm thanh tiếng kêu to nhất
phái kê đến loài cá hoa vàng, tiếng kêu của chúng có lúc giống như tiếng
huýt sáo, cũng có lúc giống như tiếng mèo kêu. Những ngư dân đi thuyền
đều có thể nghe thấy câm thanh của chúng. Hon nữa, âm tharửi tiếng kêu
của chúng có thê truyền xa tói 18m, lúc nhanh lúc yếu, àm thanh vang lên
rất rung cảm klúến những ngư dân nghe cảm thấy rất vui vẻ, sảng klioái.
Một sô loài cá có "giọng hát" rất êm đềm được ngư dân phong Icàm "ca sĩ"
như loài cá miểng sànlì, cá lức, cá hồng nưong, cá hocàng cô...
Vcậy âm thanh của loài cá phát ra từ đcâu? Chúng ta đều biết cơ
quan phát âm của con người Icà do 2 dây thanh của khoang họng. Thê
nhưng, các locài cá đều không có phổi, khí quản, họng cũng không có
dây thanh. Vậy chúng làm thế nào để có thể ca hát được? Thực ra các
loài cá đều không có cơ quan phát âm, những âm thanh mà chúng phát
ra là do sự cọ xát lẫn nhau của khí quản cứng chắc hoặc do khí quản
cứng chắc đó phát ra không khí. Ví dụ: cá đuối châm và một số loài cá
nheo, âm thanh của chúng phát ra cũng Icà do sự cọ xát lẫn nhau giữa
Ccác vây, như vây lưng, vây mông, vây ngực và vây bụng. Âm thanh của
cá chcỊch phát ra là do không khí trong khoang ruột đột nhiên phát ra từ
hậu môn của chúng. Cá hoa vàng thì lại phát ra âm thanh từ bong bóng
của nó. Tại sao cá lại phcát ra âm thanh đa dạng như vậy? Nghiên cứu
của các nhà khoa học đã phát hiện ra âm thanh của các loài cá có ý
nghĩa rất khác nhau. Có âm thanh Icà để dụ dỗ và rời xa đồng locỊi, có
âm thanh là để đưa ra lời Ccánh báo, còn có âm thanh như ai oán, khi sợ
hãi, hoặc bị đe dọa nhằm Ccầu cứu hocặc âm thanh vui vẻ tìm bạn tình
trong thời gian phát dục. Ví dụ, cá Vcàng trong thòi kì đẻ trứng chúng
thương phát ra âm thanh "tiếng chim hít", "tiếng rên", "tiếng tạch tạch".
Các ngư dân thường phát hiện ra âm thanh của chúng bằng cách áp sát
tai Vcào mcỊn thuyền, từ đó th<ả lưới để bắt chúng. Cá lò nước ngọt sau
khi bị thưcmg sẽ phát ra âm thanh rất đặc biệt để cầu cứu đồng loại.
Nếu như cá san hô xâm nhập vào khu vực đã có sự xuâ't hiện của locài
hải quỳ, thì những con cá san hô đến trước sẽ phát ra âm thanh "thình
thình" để Ccảnh báo cho những loài đến sau.

- 66 -