Page 65 - Bí Mật Về Thế Giới Động Vật

cũng có một ca quan cảm giác đặc biệt. Đó là: trắc tuyến (tuyến gồm
nhiều chấm nhỏ ở hai bên cơ thể cá, chứa các tế bào cảm giác nhận biết
phương hướng và áp lực của dòng nước).
Nếu bạn chú ý quan sát con cá sẽ phát hiện một lóp vẩy ở giữa 2
mặt bên, mỗi bên có một tuyến được tạo thành bởi nhiều lỗ nhỏ đó là
trắc tuyến, chỉ có điều là số lượng trắc tuyến và sự phân bố của chúng
khác nhau.
Thực ra, trắc tuyến của loài cá là một cái ống nhỏ bé, ẩn trong lóp da
theo sự giãn cách nhất định, thông qua lóp vẩy để thông ra bên ngoài,
nh'm nó trông giống như hư tuyến. Trắc tuyến tự liên kết vói thần kinh,
mỗi khi có dòng nước chảy vói cường độ lớn qua thân thể của con cá,
dòng nước đó sẽ làm cho trắc tuyến của con cá sản sinh ra các hooc-môn
tương ứng. Từ đó tạo ra phản ứng chạy trốn, né tránh. Các loài cá đã dựa
vào trắc tuyến để xác địnlT phưong hướng, cảm nhận dòng nước.
Dựa trên trắc tuyến cá có thể cảm nhận được mối nguy hiểm của
dòng nưóc, từ đó chúng kịp thòi thay đổi phưong hướng, vượt qua một
cách an toàn. Ngoài ra chúng còn có thể cảm nhận được sự boi nhảy của
những sinh vật nổi trên mặt nước như những con tôm, cá nhỏ. Từ đó có
thể bắt chúng một cách chmh xác. Khi loài cá bơi lội thành từng đàn,
chúng có thể thông qua trắc tuyến để duy trì sự liên lạc vói đồng loại
tránh bị thất lạc hoặc mất phưong hướng. Trong cuộc sống của những
loài cá có thị giác kliỏng phát triển thậm chí hoàn toàn không có thị giác,
vai trò của trắc tuyến càng có ý nghĩa rất quan trọng đối vói chúng. Cá
không thể nào nlVm được tất cả những sự vật xung quanh chúng, chúng
hoàn toàn dựa vào sự nliận biết của trắc tuyến. Nếu không có trắc tuyến
các loài cá sẽ không có cách nào để duy trì cuộc sống của chúng ở biển
khơi mênh mông hoặc trong các ao, hồ, sông, suối.

Cá có thể “nói” được không?

Chúng ta đều rất quen thuộc với tiếng kêu của các loài động vật như
tiếng kêu "quạc quạc" của vịt, tiếng kêu "be be" của bê, tiếng "meo meo"
của mèo con, tiếng kêu "gcâu gâu" của cún con. Nhưng bạn có biết rằng cá
cũng "biết nói" không? Thậm chí còn biết "hát" nữa?

65 -